Newyddion
Bydd ymchwilydd o Brifysgol Caerdydd yn dangos sut y gall patwnio tryciau wella diwydiant trafnidiaeth y DU ar ôl sicrhau cyllid gan y Sefydliad Siartredig Logisteg a Thrafnidiaeth (CILT).
Bydd y prosiect dan arweiniad Dr Emrah Demir, Athro Cyswllt Panalpina mewn Gweithgynhyrchu a Logisteg yn Ysgol Busnes Caerdydd, yn taflu goleuni ar ddefnydd ymarferol o gerbydau ymreolaethol ar gyfer diwydiant cludiant y DU.
Platwnio yw un o'r ffyrdd mae cerbydau ymreolaethol yn gweithredu. Mae'r term yn cyfeirio at gysylltu dau dryc neu fwy i greu trên gan ddefnyddio rhwydwaith o ddyfeisiau a adnabyddir yn gynyddol fel Rhyngrwyd Pethau a systemau cymorth gyrru awtomataidd.
Gwerth cymdeithasol ac amgylcheddol
Dywedodd Dr Emrah Demir: “Mae dyfodiad cerbydau ymreolaethol yn gyfle i wella bywydau bob dydd pobl drwy gynnig opsiynau trafnidiaeth amgen a danfon nwyddau'n rhatach ar adegau tawel, a all leihau tagfeydd ar y ffyrdd...”
“Bydd y cerbydau hyn hefyd yn cefnogi'r cysyniad o economi gyffredin sy'n arwain at berthnasoedd busnes buddiol rhwng cwmnïau logisteg. Mae hyn yn golygu bod cwmniau'n gallu rhannu capasiti a chost cerbydau gydag eraill er mwyn gallu danfon nwyddau'n fwy effeithlon ac yn rhatach.”
Mae manteision posibl platwnio'n cynnwys gwell arbedion tanwydd oherwydd llai o ymwrthedd aer, llai o dagfeydd a theithiau cymudo sylweddol fyrrach yn ystod cyfnodau brig.
Gwthio'r ffiniau
Bydd Dr Demir yn gweithio yng Nghanolfan Ymchwil Gweithgynhyrchu a Logisteg Panalpina i gyflawni buddion i academia a hefyd i amrywiol sefydliadau llywodraethol a diwydiant.
Dywedodd Fiona Palmer, Rheolwr Dysgu a Datblygu CILT: “Dyfernir y gronfa sbarduno i brosiectau sy'n gwthio ffiniau ymchwil i'w gymhwyso ym meysydd logisteg a thrafnidiaeth...”
CILT yn y DU yw'r sefydliad aelodaeth i weithwyr proffesiynol sy'n ymwneud â symud nwyddau a phobl a'u cadwyni cyflenwi cysylltiedig.
Sefydlwyd CILT yn y DU yn 1919, ac mae'n elusen gofrestredig sy’n rhan o deulu rhyngwladol CILT gyda thros 33,000 o aelodau mewn gwledydd ar draws y byd.
Mae'r ymchwil ar waith a bydd Dr Demir yn cyflwyno ei ganfyddiadau mewn gweithdy ym Mhrifysgol Caerdydd yr haf nesaf ac yng nghynhadledd flynyddol y Rhwydwaith Ymchwil Logisteg.
Mae rhan fanwl gywir a wnaed gan ddefnyddio argraffydd 3D wedi helpu gwneuthurwr watshis o Dde Swydd Efrog i barhau ar flaen y gad.
Pan oedd angen rhan bwrpasol ar Guy Holland, trodd at Brifysgol Caerdydd a'i chanolfan ymchwil PARC er mwyn dod o hyd i ateb diamser.
Fe wnaeth PARC - partneriaeth academaidd a diwydiant yn Ysgol Busnes Caerdydd archwilio a defnyddio argraffu 3D (3DP) fel technoleg arloesol ar gyfer busnes watshis Guy yn Doncaster, Precise Time.
Fel rhan o Bartneriaeth Trosglwyddo Gwybodaeth (KTP), roedd modd i Guy fanteisio ar dechnolegau newydd a chystadlu â gwneuthurwyr watshis byd-eang.
“Oherwydd fy mod wedi fy nghyfareddu â gwneud watshis, mae gennyf bob amser ddiddordeb mewn dulliau newydd o weithgynhyrchu,” dywedodd Guy.
“Wrth ddylunio watsh ar gyfer fy hun, gwnes i feddwl am gynllun personol ar gyfer amgylchynu’r deial. Roedd angen i’r darn fod yn fanwl gywir, gyda ‘marcwyr’ oriau penodol – a byddai’r rhain yn lletchwith i’w gweithgynhyrchu’n fanwl gywir gyda thurn droed gwneuthurwr watshis.
Gan ddefnyddio arbenigedd Prifysgol Caerdydd a PARC, ym maes argraffu 3D, gweithgynhyrchwyd prototeip ar gyfer amgylchynu’r deial drwy’r bartneriaeth, cyn comisiynu arbenigwr ym maes argraffu 3D metel i wneud y rhan terfynol o ddur gwrthstaen.
Dywedodd Hrishikesh Pawar, sy'n arwain y prosiect ymchwil KTP: “Mae hyn yn arloesedd cyffrous iawn i ni. Mae’n dangos y gellir creu rhannau unigryw o ddyluniadau pwrpasol, sy’n anodd iawn i’w creu, gan ddefnyddio dulliau confensiynol o greu watshis.”
Ychwanegodd yr Athro Aris Syntetos, deiliad Cadair mewn Ymchwil Gweithrediadol a Rheoli Gweithrediadau yn y Ganolfan: “Barnwyd bod y prosiect Partneriaeth Trosglwyddo Gwybodaeth hwn yn rhagorol. Dangosodd fod argraffu 3D yn gallu cwtogi’r amseroedd arwain ar gyfer ceisiadau wedi’u teilwra, gan ein helpu i gynnig gwasanaethau pwrpasol, a galluogi busnesau bach a chanolig megis Precise Time i weithgynhyrchu darnau sbâr ar gais.”
Ychwanegodd Guy: “Dechreuodd y watsh fel darn prawf, ond yn y pendraw daeth yn anrheg ar gyfer fy nhad. Mae canlyniadau’r arbrawf hwn gydag argraffu 3D wedi bod yn ardderchog. Rwyf wrth fy modd gyda’r canlyniad terfynol, ac mae’r ansawdd yn rhagorol. Megis dechrau astudio rhannau watshis a argraffwyd mewn 3D y mae ein cwmni. Addasu symudiadau sydd nesaf. Mwy yn y man!”
Mae Prifysgol Caerdydd yn arbenigo mewn Partneriaethau Trosglwyddo Gwybodaeth sy’n gallu trawsnewid sefydliadau yn y sector preifat, cyhoeddus a’r trydydd sector. I gael rhagor o wybodaeth, ewch i'n tudalennau gwe ynghylch Partneriaethau Trosglwyddo Gwybodaeth.
Gallai’r busnesau bach a chanolig (BBaCh) yn y sector gweithgynhyrchu yng Nghymru wella eu heffeithiolrwydd a’u hallbwn yn sylweddol trwy ddefnyddio’r technolegau a’r systemau busnes y mae sefydliadau mwy yn y diwydiant yn manteisio arnynt.
Bydd digwyddiad Prifysgol Caerdydd a NatWest Cymru mis nesaf yn helpu busnesau o sector gweithgynhyrchu amrywiol Cymru i ddeall manteision datblygiadau diweddar mewn Gweithgynhyrchu Clyfar fel bod modd iddyn nhw hefyd elwa o ddefnyddio pethau megis deallusrwydd artiffisial a chyfnewid data.
Mae Gweithgynhyrchu Clyfar, gan gynnwys datblygiadau technegol mewn awtomeiddio a roboteg uwch, cysylltedd rhyngrwyd a phrosesu data mawr (cyfeirir atynt gyda’i gilydd weithiau fel Diwydiant 4.0), yn prysur ddatblygu’n rhan greiddiol o fusnesau gweithgynhyrchu.
Effeithiolrwydd, hyblygrwydd a gwydnwch
Mae’r defnydd o dechnolegau cyfrifiadurol newydd a systemau gwybodaeth datblygedig yn caniatáu cwmnïau i fod yn fwy effeithiol, hyblyg a gwydn wrth weithredu.
Mae enghreifftiau yn cynnwys technegau rhagfynegi datblygedig i hwyluso gweithrediadau gweithgynhyrchu a rheoli cadwyni cyflenwi yn fwy effeithiol.
Pan fydd datblygiadau o’r fath a arweinir gan dechnoleg yn cael eu hategu gan ffyrdd mwy clyfar o weithio, mae’r manteision i fusnesau’n gallu bod yn enfawr.
Cynhelir y digwyddiad, a elwir Is Smart manufacturing for SMES?, ar 3 Hydref a bydd yn cynnwys sgyrsiau gan gynrychiolwyr o Ddiwydiant Cymru, NatWest, Prifysgol Caerdydd a Llywodraeth Cymru.
Bydd sesiwn holi ac ateb i ddilyn gyda Shine Food Machinery o Gasnewydd, sydd wedi elwa o raglen Knowledge Transfer Partnership Prifysgol Caerdydd.
Bydd meysydd trafod yn cynnwys deallusrwydd artiffisial, Gweithgynhyrchu Clyfar, rhagfynegi a rheoli cadwyni cyflenwi yn fwy effeithiol.
Ecosystem lewyrchus
Dywedodd Adrian Coles, Cyfarwyddwr Perthynas NatWest Cymru, Cwmpas Corfforaethol a Masnachol, De-ddwyrain Cymru: “Mae Cymru yn gartref i ecosystem lewyrchus o fusnesau gweithgynhyrchu BBaCh, ond mae’n dealladwy fod nifer o’r cwmnïau yn gweld fod gwelliannau fel awtomeiddio a thechnolegau Al yn berthnasol i gyflogwyr byd-eang llawer mwy yn unig...”
Ychwanegodd Andrew Hopkins, Rheolwr Technoleg Strategol ym Mhrifysgol Caerdydd: “Rydym yn llwyr groesawu gweithio ar y cyd gyda diwydiant ar sail gyfrinachol...”
“Bydd y busnes yn defnyddio’r ymchwil i wella eu perfformiad a bydd Prifysgol Caerdydd yn elwa o wybodaeth werthfawr am ymchwil gymhwysol i lywio prosiectau’r dyfodol.”
I fynd i ‘Is SMART manufacturing for SMEs?’ ar 3 Hydref 2018 yn Ysgol Busnes Caerdydd cysylltwch ag Adrian Coles.
Mae academydd, a ddefnyddiodd ei arbenigedd i helpu cwmni blaenllaw yng ngogledd Cymru i ennill cytundeb amddiffyn gwerth £82m, wedi ennill anrhydedd ‘eithriadol’ am y trydydd tro am drosglwyddo gwybodaeth.
Mae arbenigwyr o Brifysgol Caerdydd wedi datblygu cyfarpar i wella gwaith rhagweld stocrestrau Qioptiq, sydd wedi’i leoli yn Sir Ddinbych.
Manteisiodd y cwmni ar arbenigedd Ysgol Busnes Caerdydd i geisio gwella eu gallu i ragweld, creu cadwyni cyflenwi mwy diwastraff a lleihau costau.
Arweiniodd yr Athro Aris Syntetos y Bartneriaeth Trosglwyddo Gwybodaeth hon dros ddwy flynedd, a alluogodd i Gydymaith mewn rhagfynegi diwastraff, Thanos Goltsos, weithio’n uniongyrchol gyda Qioptiq dan oruchwyliaeth yr Athro Mohammed Naim.
Roedd y prosiect arloesedd yn help i Qioptiq gael cytundeb chwe blynedd gyda’r Weinyddiaeth Amddiffyn (MOD) i wasanaethu offer gweld yn y tywyllwch.
Yr anrhydedd, a gafodd ei gyflwyno gan banel o feirniaid arbenigol o Innovate UK, yw trydydd llwyddiant ‘eithriadol’ yr Athro Syntetos, yn dilyn dwy bartneriaeth flaenorol gyda Panalpina – arweinydd byd-eang mewn atebion cadwyni cyflenwi.
Roedd y cwmni o’r Swistir yn fodlon iawn ar y canlyniadau, ac o ganlyniad i hyn cefnogodd Canolfan Ymchwil Gweithgynhyrchu a Logisteg Panalpina (PARC).
Wrth groesawu’r drydedd wobr, dywedodd yr Athro Syntetos: “Dwi wrth fy modd gyda’r gydnabyddiaeth rydym wedi ei chael. Mae’n deyrnged i bawb oedd ynghlwm â’r gwaith, o ymchwil eithriadol Thanos – a ddaeth â manteision economaidd sylweddol i un o gwmnïau mwyaf arloesol Cymru – i oruchwyliaeth ymroddedig yr Athro Naim. A thalentau a gwaith caled y goruchwylwyr Dr Franck Lacan a Dr Xun (Paul) Wang, a Chymdeithion KTP, Nicole Ayiomamitou, Fevos Charalampidis a Rishi Pawar, a oedd yn gyfrifol am lwyddiant y ddwy bartneriaeth ddiwethaf.”
Dywedodd Paul Thomas, Rheolwr Busnes yn y Gwasanaethau Ymchwil, Arloesedd a Menter ym Mhrifysgol Caerdydd: “Mae hon yn stori llwyddiant wych arall yn ein hanes hir o weithio gyda sefydliadau drwy gynllun KTP. Mae'r Brifysgol wedi ffurfio dros 200 o bartneriaethau gyda sefydliadau bach a byd-eang ers i'r cynllun ddechrau yn y 1970au, o gwmnïau mawr i elusennau, gan ychwanegu gwerth economaidd a chymdeithasol sylweddol.”
Bydd arbenigwyr o Brifysgol Caerdydd ym meysydd logisteg, gweithrediadau a rheoli’r gadwyn gyflenwi yn mynd ati i drawsnewid ymarfer y diwydiant alcohol yng Nghymru wedi gweithdy a gynhaliwyd yng Ngwesty’r Metropole, Llandrindod.
Nod y prosiect Collaborative Operations for Growth (Co-Growth neu Twf ar y Cyd), dan arweiniad Dr Vasco Sanchez Rodrigues, yw nodi a modelu cyfleoedd i gynhyrchwyr diodydd yng Nghymru gydweithio er mwyn cyflawni twf gwyrdd am fuddsoddiad isel yn y sector.
Trwy gyfres o grwpiau ffocws bydd Dr Rodrigues, ochr yn ochr â’i gydweithwyr yr Athro Maneesh Kumar, Dr Maryam Lotfi, Dr Irina Harris, Dr Martin Chorley, yr Athro Mohamed Naim ac Angharad Kearse, yn helpu i hwyluso cydweithrediad ymhlith bragwyr, gwinllannau, cynhyrchwyr sudd a busnesau diodydd meddal Cymru, trwy ddefnyddio dull clwstwr.
Effaith sylweddol
Dywedodd Dr Rodrigues, Athro Cyswllt mewn Logisteg a Rheoli Gweithrediadau yn Ysgol Fusnes Caerdydd,: “Bydd y dull gweithredu hwn yn helpu cynhyrchwyr diodydd i wneud penderfyniadau effeithiol ar draws eu portffolio o weithrediadau...”
Mae Sector Diodydd Cymru, sy’n cyflogi bron 2,000 o bobl ac â throsiant o ryw £816 miliwn, yn gwneud cyfraniad gwerthfawr i’r economi, yn arbennig mewn rhannau o’r Gymru wledig.
Mae disgwyl i’r gweithgareddau mae Twf ar y Cyd yn eu hyrwyddo gael effaith sylweddol ar gynhyrchwyr diodydd Cymru, gan gynnwys twf, enillion wrth fuddsoddi, defnydd o ddŵr ac ynni, ôl-troed carbon a chynhyrchiant.
Cryfach ar y Cyd
Bu’r gweithdy, a gynhaliwyd mewn cydweithrediad â WRAP Cymru, yn gyfle i ddod â chynrychiolwyr ynghyd o bum bragdy yng Nghymru, sef Felinfoel, Tomos & Lilford, Wilderness, Leftbank a Brewmonster, yn ogystal â BIC Innovation a’r Welsh Drinks Cluster, i rannu eu profiadau o gydweithio, a sut gellid mynd i’r afael â’r heriau a’r risgiau sy’n gysylltiedig â chydweithio.
Wedi cyflwyniad gan Dr Rodrigues, cafwyd cyflwyniadau gan Mark Grant, Cyfarwyddwr Cyswllt Levercliff Associates.
Siaradodd Mr Grant ar ran y Welsh Drinks Cluster, gan amlinellu’r cynnydd hyd yma a sut maen nhw’n bwriadu gweithio gyda Thîm Prosiect Twf ar y Cyd i gyflawni llifoedd gwaith a heriau gweithredu a nodwyd gan aelodau’r clwstwr.
Dilynwyd hynny gan Hugh Jones, Rheolwr Ardal y Rhaglen WRAP Cymru, sy’n arbenigwyr ar economi gylchol, yn rhoi manylion yr adnoddau sydd ganddynt i’w cynnig o dan eu menter ‘Newid Cydweithredol - Cryfach ar y Cyd’, yn arbennig yng nghyswllt lleihau gwastraff plastig.
Daeth Dr Maryam Lotfi â’r cyflwyniadau i ben trwy amlinellu enghreifftiau o ddulliau clwstwr a fabwysiadwyd gan fragdai bach a meicro yn UDA, yr Eidal, Sbaen a Seland Newydd.
Y ffordd ymlaen
I gloi’r gweithdy cafwyd sesiwn ryngweithiol dan arweiniad yr Athro Maneesh Kumar. Bu’r rhai oedd yn bresennol yn rhannu eu profiadau o gydweithio er mwyn amlinellu ffiniau’r prosiect a pharatoi’r ffordd ymlaen.
Cynhelir Grŵp Ffocws cyntaf prosiect Twf ar y Cyd ym Mragdy Rhymney, Blaenafon, ar 13 Medi 2018.
I wneud ymholiadau, cysylltwch:
Fe wnaeth grŵp o 20 o gynrychiolwyr yr UE gwrdd ag arloeswyr clinigol blaenllaw yn ystod taith o gwmpas Medicentre Caerdydd.
Aeth y cynrychiolwyr ar daith ysbrydoledig o gwmpas y Medicentre fel rhan o weithdy 'Taith Ddysgu' Arloesedd Llywodraeth Cymru.
Mae Llywodraeth Cymru yn rhannu arferion gorau arloesedd a gweithgynhyrchu gyda phartneriaid o Ewrop fel rhan o'r fenter gwerth €937,661 sydd wedi'i hariannu gan yr UE, MANUMIX.
Mae'r prosiect pedair blynedd yn cynnwys consortiwm o bedwar rhanbarth Ewropeaidd – Gwlad y Basg, Lithwania, Finpiedmonte a Chymru.
Mae'n hybu arferion gorau drwy arddangos polisïau arloesedd, a hynny wrth wella'r systemau gwerthuso presennol. Cymru yw'r pedwerydd rhanbarth yn y consortiwm i gynnal y gweithdy 'taith ddysgu'.
Cafodd y cynrychiolwyr gyfle i gwrdd ag arloeswyr o Gymru i adolygu effaith offerynnau a pholisïau. Roedd hyn yn cynnwys ymweliad â Medicentre Caerdydd – canolfan meithrin busnesau ar y cyd gan Brifysgol Caerdydd a Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a'r Fro.
Dywedodd yr Athro Ian Weeks, Deon Arloesedd Clinigol yn Ysgol Meddygaeth Prifysgol Caerdydd:
"Mae'r cynrychiolwyr wedi cael cyfle i weld yn uniongyrchol y rôl hanfodol sydd gan Medicentre Caerdydd o ran dod a'r llywodraeth, y byd academaidd, y GIG, a busnesau at ei gilydd i ddatblygu syniadau gofal iechyd arloesol y dyfodol heddiw. Wrth i ni ddathlu 70 mlynedd ers i'r GIG gael ei sefydlu, gallai partneriaethau cydweithredol fel ein partneriaeth ni fod yn hynod bwysig er mwyn gwella gofal iechyd a chynnig cyfleoedd ar gyfer datblygiad economaidd am genedlaethau i ddod."
Wrth sôn am lwyddiant y gweithdy, dywedodd Mark Drakeford AC, Ysgrifennydd y Cabinet dros Faterion Ariannol a Llywodraeth Leol:
"Rydym wedi ymrwymo i ddatblygu a chynnal ein partneriaethau yn Ewrop ac mae'r gweithdy taith ddysgu hwn yn cynnig platfform delfrydol ar gyfer arddangos Cymru fel economi sy'n edrych tuag allan ac sydd â'r arbenigedd technegol i ddod yn ganolfan arloesedd fyd-eang."
I gael rhagor o wybodaeth am 'Daith Ddysgu' Llywodraeth Cymru a phrosiect MANUMIX, ewch i www.interregeurope.eu/manumix/
Mae ASTUTE yn un o ddau brosiect Cymreig sydd ar restr fer Gwobr RegioStars yr Undeb Ewropeaidd.
Cynghrair hyfyw rhwng wyth prifysgol yng Nghymru yw ASTUTE (Technolegau Gweithgynhyrchu Cynaliadwy Uwch 2010-2015), a ffurfiwyd yn benodol i ysgogi twf economaidd rhanbarthol a chenedlaethol.
Mae’r prosiect, a ariannir gan yr UE, yn hybu cydweithio rhwng prifysgolion a’r diwydiant gweithgynhyrchu yng Nghymru, gan gyfuno’r datblygiadau arloesol diweddaraf, arbenigedd penodol a’r cyfleusterau mwyaf modern er mwyn i weithgynhyrchwyr yng Nghymru gael cyfle i gydweithio ag academyddion o fri ac arbenigwyr o fyd diwydiant.
Mae dros 250 o gwmnïau wedi ymgysylltu ag ASTUTE, gan greu gwerth dros £200m o effaith economaidd, 383 o gynnyrch newydd, 174 o swyddi a 10 menter newydd – sydd wedi ychwanegu’n sylweddol at economi Cymru.
Mae cyflawniadau prosiect ASTUTE wedi sbarduno’r rhaglen ddilynol, ASTUTE 2020, sy’n ceisio galluogi lefelau uwch o arloesedd busnes ym maes gweithgynhyrchu i’r dyfodol.
Meddai’r Athro Mohamed Naim (Arweinydd ASTUTE Caerdydd) a’r Athro Rossi Setchi (Arweinydd ASTUTE 2020 Caerdydd): “Rydym wrth ein bodd bod prosiect ASTUTE ar y rhestr fer ar gyfer Gwobr yr Undeb Ewropeaidd am gefnogi camau pontio deallus ym myd diwydiant.
“Mae tîm ASTUTE Caerdydd yn falch iawn o gael y cyfle i gynnig arbenigedd profedig o’r radd flaenaf i gwmnïau gweithgynhyrchu o Gymru, a chyfleusterau mewn nifer o feysydd allweddol, gan gynnwys roboteg a systemau awtonomaidd, cynhyrchu digidol, gweithgynhyrchu ychwanegion, rhagoriaeth weithredol, cadwyn gyflenwi gadarn a systemau gweithgynhyrchu yn y dyfodol. Mae ein cysylltiad agos â diwydiant yn sicrhau bod ein ymchwil yn berthnasol ac yn ystyrlon.
“Mae’r pwyslais hwn ar ymchwil gymwysedig yn ein galluogi i weithio gyda rhai o gwmnïau mwyaf adnabyddus y byd, a chyfrannu ar yr un pryd at anghenion y rhanbarth lleol drwy gydweithio â Busnesau Bach a Chanolig.”
Cystadleuaeth flynyddol yw’r Gwobrau RegioStars, a drefnir gan Gyfarwyddiaeth Gyffredinol y Comisiwn Ewropeaidd ar gyfer Polisi Rhanbarthol a Threfol, gyda’r nod o ganfod arfer da ym maes datblygu rhanbarthol ac amlygu prosiectau gwreiddiol, arloesol sy’n ddeniadol ac yn rhoi ysbrydoliaeth i ranbarthau eraill.
Bydd Seremoni Wobrwyo RegioStars yn cael ei gynnal ym Mrwsel ar Hydref 9. Mae pleidleisio ar gyfer y wobr dewis gyhoeddus yn agor ar 3 Gorffennaf a gallwch bleidleisio yma.
Bydd Prifysgol Caerdydd yn helpu i droi £33m o arian ychwanegol yn wasanaethau a chynhyrchion gofal iechyd arloesol o Gymru.
Gallai’r hwb ariannol hwn, a gyhoeddwyd heddiw gan Lywodraeth Cymru, wella gofal iechyd, tyfu’r economi a chreu swyddi o ansawdd uchel.
Daw’r rhan fwyaf o’r arian (£24m) oddi wrth Gronfa Datblygu Rhanbarthol Ewrop a Llywodraeth Cymru ar y cyd.
Dros gyfnod o dair blynedd, bydd yn cefnogi ACCELERATE – Cyflymydd Arloesedd a Thechnoleg Iechyd Cymru – i ddod ag arbenigedd clinigol, academaidd a busnes ynghyd, er mwyn datblygu a defnyddio cynhyrchion a gwasanaethau arloesol newydd o fewn system iechyd a gofal Cymru.
Caiff £9m pellach o arian gan Lywodraeth Cymru ei ddefnyddio i greu canolfannau arloesedd iechyd ychwanegol ledled Cymru.
Amcan craidd y canolfannau fydd datblygu technoleg iechyd arloesol er mwyn gwella’r broses o atal, trin a rheoli cyflyrau cronig tymor hir a manteisio ar dechnolegau newydd, a rhai sy’n dod i’r amlwg.
Cyhoeddwyd yr arian ar y cyd heddiw (13 Mehefin) gan yr Ysgrifennydd Iechyd, Vaughan Gething ac Ysgrifennydd yr Economi, Ken Skates.
Arweinir ACCELERATE gan Ganolfan Gwyddorau Bywyd Cymru ar y cyd â Phrifysgol Caerdydd, Prifysgol Abertawe a Phrifysgol Cymru y Drindod Dewi Sant.
Bydd yn gweithio gyda phartneriaid yn y diwydiant i gyflymu’r broses o drosi syniadau’n gynnyrch a gwasanaethau technoleg newydd yn ogystal â chynyddu’r broses o ddefnyddio a mabwysiadu cynnyrch a gwasanaethau technolegol newydd ym maes iechyd a gofal, gan greu gwerth economaidd fydd yn para yng Nghymru.
Wrth groesawu ACCELERATE, dywedodd yr Athro Ian Weeks, Deon Arloesedd Clinigol Ysgol Meddygaeth Prifysgol Caerdydd: “Mae’r angen am bartneriaethau ar y cyd rhwng prifysgolion, y gwasanaeth iechyd a diwydiant yn cael ei gydnabod yn gyffredinol fel rhywbeth a allai drawsnewid y sefyllfa o ran creu gwelliannau ym maes iechyd a gofal y boblogaeth, yn ogystal â chynnig cyfle ar gyfer datblygiad economaidd.
Yn achos y cyllid ychwanegol a gyhoeddwyd gan Lywodraeth Cymru, bydd sefydliadau’n gallu gwneud cais am arian o’r gronfa gwerth £9m er mwyn datblygu canolfannau arloesedd iechyd, yn debyg i Ganolfan Arloesedd Clwyfau Cymru a’r Ganolfan Arloesedd Anadliadol.
Bydd y canolfannau hyn yn dod ag arbenigwyr ym maes iechyd a busnes ynghyd i ddatblygu, profi a gweithredu syniadau newydd ar gyfer atal a gwella cyflyrau cronig yn ogystal â thechnolegau newydd sy’n dod i’r amlwg.
Mae’r cyllid ar sail ad-dalu benthyciad a disgwylir y bydd y canolfannau’n ariannu eu hunain drwy gynhyrchu elw a chael arian o ffynonellau eraill.
Yn ôl yr Ysgrifennydd Iechyd, Vaughan Gething: “Mae datblygu ffyrdd arloesol newydd o atal, trin a gwella salwch ac afiechyd yn rhan hanfodol o weledigaeth Llywodraeth Cymru ar gyfer dyfodol y GIG yng Nghymru. Bydd rhaglen ACCELERATE a chronfa canolfannau arloesedd iechyd newydd yn helpu i ddatblygu syniadau newydd ar gyfer cynnyrch a gwasanaethau iechyd yn gyflymach, i’w defnyddio yn ein GIG ac ar draws y byd.”
Yn ôl Ysgrifennydd yr Economi, Ken Skates: “Mae ein sector gwyddorau bywyd yn ffynnu ac yn werth tua £2 biliwn i economi Cymru. Bydd y buddsoddiad hwn yn helpu i adeiladu ar yr arbenigedd a’r talent yr ydym eisoes wedi'u creu yn y sector hwn. Yn y tymor hir, rwy’n disgwyl gweld i’r buddsoddiad hwn arwain at greu cannoedd o swyddi tra medrus, a chefnogi twf economaidd.”
Mae cydweithrediad a ddatblygodd ddyfais canfod difrod i arfwisg filwrol wedi ennill gwobr arloesi.
Daeth Ysgol Beirianneg Prifysgol Caerdydd ynghyd â Microsemi, sydd â’i bencadlys yng Nghaliffornia, i ddatblygu A-Ultra - system law ysgafn sy’n defnyddio uwchsain i ganfod difrod i offer amddiffynnol personol.
Enillodd y cydweithrediad wobr Arloesi Busnes yng Ngwobrau Arloesi ac Effaith Prifysgol Caerdydd eleni.
https://www.youtube.com/watch?v=cv27dnA_1Yw&feature=youtu.be
Caiff tua phum miliwn o unedau arfwisg a ddefnyddir gan luoedd arfog y DU eu cludo’n achlysurol i bedwar ban byd am arolygiad pelydr-X, sy’n gostus iawn.
Mae system A-Ultra’n galluogi i gadernid arfwisg amddiffynnol gael ei fonitro’n lleol, gan wella diogelwch lluoedd arfog y DU a sicrhau arbedion i’r Weinyddiaeth Amddiffyn.
Mae’r dechnoleg yn defnyddio troswr i anfon tonfeddi uwchsain ar draws wyneb yr arfwisg sy’n mynd at droswr arall. Os yw arwyneb yr offer amddiffynnol wedi’i ddifrodi, gall y system ei ‘fethu’ neu ei ‘basio’ yn unol ag amodau maes milwrol - gan greu canlyniadau sy’n gymaradwy â dulliau profi mewn labordy.
Dywedodd Dr Rhys Pullin, yr Ysgol Beirianneg: “Mae’n wych ennill y Wobr Arloesi Busnes. Mae’r cydweithrediad wedi sicrhau buddion helaeth i’r Ysgol a’r Brifysgol. Mae defnyddiau’r dechnoleg hon yn mynd y tu hwnt i arfwisg, gan arwain y ffordd at gydweithredu yn y dyfodol.
“Mae’r cydweithrediadau hyn wedi ein helpu i greu cais Innovate U.K. £1m - gyda Microsemi, sydd â’i bencadlys yn Nghil-y-coed, Aston Martin Lagonda a Shape Machining. Rydym hefyd wedi datblygu patent a recriwtio ymchwilydd rhagorol, Dr. Ryan Marks, ynghyd â phedwar aelod o staff...”
Dywedodd Martin McHugh, Pennaeth Busnes a Datblygu Technoleg Microsemi: “Mae’n anrhydedd ac yn bleser derbyn y wobr hon. Mae datblygiad A-Ultra wedi dod â buddion sylweddol. Mae wedi galluogi Microsemi i adeiladu ar ei dechnoleg cydran ymgorfforedig, datblygu cynnyrch ategol newydd ac o bosibl creu swyddi a chyfleoedd o gyw beirianwyr.”
Disgwylir i fuddion A-Ultra gael eu gwireddu’n llawn pan fydd yr MoD yn rhyddhau adroddiad ar y prosiect i’r holl gwmnïau sy’n gwneud cais i ddatblygu system arfwisg VIRTUS.
Mae Prifysgol Caerdydd a Panalpina wedi cael ail lwyddiant 'rhagorol' trosglwyddo gwybodaeth.
Bum mlynedd yn ôl ffurfiodd y cwmni logisteg byd-eang bartneriaeth ag Ysgol Busnes Caerdydd i greu rhestrau stoc mwy effeithlon.
Cymaint fu llwyddiant y Bartneriaeth Trosglwyddo Gwybodaeth (KTP), cafodd ei hadnewyddu i ganolbwyntio ar dechnolegau gweithgynhyrchu newydd fel rhestrau sy'n defnyddio dull argraffu 3D.
O ganlyniad i'r prosiect estynedig, a ddechreuodd yn 2016, dyblodd Panalpina ei fuddsoddiad yn y bartneriaeth i helpu cwsmeriaid i ganfod cynhyrchion addas ar gyfer pontio i dechnegau gweithgynhyrchu megis argraffu 3D.
"Mae'r prosiect cyfan wedi bod yn hynod lwyddiannus," meddai'r Athro Aris Syntetos, Athro Cadeiriol Panalpina mewn Gweithgynhyrchu a Logisteg yn Ysgol Busnes Caerdydd.
Mae'r gwaith wedi cael cydnabyddiaeth am fod yn 'rhagorol' mewn llythyr gan Innovate UK – adran Llywodraeth y DU sydd wedi datblygu partneriaethau trosglwyddo gwybodaeth ledled y DU ers dros 40 blynedd.
Cyflawnwyd y prosiect diolch i waith caled cymrodorion ymchwil Partneriaethau Trosglwyddo Gwybodaeth (KTP), Fevos Charalampidis a Rishi (Hrishikesh) Pawar. Yn eu goruchwylio yr oedd Dr Xun (Paul) Wang a Dr Franck Lacan o Ysgol Peirianneg Caerdydd.
Meddai Fevos: "Roedd y KTP yn cynnig y cyfle pontio gorau posibl i mi o'm hastudiaethau i'r diwydiant. Roedd yn brosiect cyffrous a heriol iawn o'r cychwyn cyntaf gan ei fod hefyd yn fenter newydd i Panalpina. Prif her y prosiect oedd datblygu datrysiad a oedd yn cyfuno trylwyredd academaidd ac ymarferoldeb diwydiannol ymarferoldeb, a oedd hefyd yn darparu profiad dysgu amhrisiadwy."
Ychwanegodd Rishi: "Roedd yn gyfle gwych i mi fel myfyriwr graddedig ffres – ac yn arbennig o gyffrous gan mai cyfyng oedd yr ymchwil a oedd wedi’i gynnal ar y pwnc hwn. Roedd yr heriau yr oeddem yn eu hwynebu yn gyffredin i lawer o ddiwydiannau, felly roedd dod o hyd i ateb sy'n ddefnyddiol mewn bywyd go iawn yn arbennig o foddhaus."
Dywedodd Paul Thomas, Rheolwr Busnes yn y Gwasanaethau Ymchwil, Arloesedd a Menter ym Mhrifysgol Caerdydd: "Mae hon yn stori llwyddiant arall yn ein hanes hir o weithio gyda chwmnïau drwy gynllun KTP.
"Mae'r Brifysgol wedi ffurfio dros 200 o bartneriaethau gyda sefydliadau bach a byd-eang ers i'r cynllun ddechrau yn y 1970au, gan ychwanegu gwerth gwirioneddol at ddiwydiant ac economi'r DU. Rydym wedi helpu ein partneriaid KTP i fynd i'r afael â nifer o broblemau, gan gynnwys hybu cynhyrchedd neu drawsnewid strategaethau a datblygu arloesedd.
Erbyn hyn mae Panalpina yn cynnig gwasanaeth rhagolygon ac argraffu 3D i gwsmeriaid, ac yn cefnogi Canolfan Panalpina ar gyfer Ymchwil Gweithgynhyrchu a Logisteg yn Ysgol Busnes Caerdydd.
Mae'r bartneriaeth yn cynnig manteision i'r Brifysgol o ran nawdd ac arian yn ogystal â thrwy gynnig astudiaethau achos 'go iawn'. Caiff y rhain eu defnyddio yn ein cyrsiau ôl-raddedig gan gynnig blas o fyd busnes i ymchwilwyr.