TeloNostiX yn fuddugol yn y Gwobrau Arloesedd
28 Mehefin 2018
Mae prawf sy’n daragon pa mor ymosodol yw mathau cyffredin o ganser wedi ennill ‘Gwobr y Bobl’ yng Ngwobrau Arloesedd ac Effaith Prifysgol Caerdydd.
Gan weithio mewn partneriaeth â Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a’r Fro, TeloNostiX, cwmni lled braich o Brifysgol Caerdydd, datblygwyd adnodd prognostig sy’n helpu clinigwyr a chleifion i ddeall yr angen tebygol am driniaeth ac i ddewis y driniaeth fwyaf priodol.
Cymerodd tua 350 o bobl yng nghystadleuaeth cyfryngau cymdeithasol ‘Gwobr y Bobl’ yng Ngwobrau Arloesedd ac Effaith – a phleidleisiodd mwy na hanner ohonynt dros TeloNostiX.
Gall y prawf ragweld canlyniad mathau cyffredin o ganser fel canser y fron a Lewcemia Lymffositig Cronig (LLC). Mae’n seiliedig ar ddadansoddi hyd telomerau - capiau sydd ym mhennau cromosomau sy’n amddiffyn gwybodaeth genetig rhag niwed.
Mae’r dechnoleg - a elwir yn Ddadansoddiad Hyd Telomer Unigol (STELA) - wedi’i defnyddio gan TeloNostiX diolch i gydweithrediad agos, 10 mlynedd rhwng yr Athrawon Duncan Bird, Christopher Fegan a Christopher Pepper yn Ysgol Meddygaeth Prifysgol Caerdydd.
Dywedodd yr Athro Baird, Prif Swyddog Technoleg, TeloNostiX: "Rydym wrth ein bodd ein bod wedi ennill gwobr 'Dewis y Bobl' yn 20fed Gwobrau Arloesedd ac Effaith Prifysgol Caerdydd. Mae nifer y pleidleisiau yn dangos sut mae canser yn effeithio ar fywydau cynifer o bobl. Bydd ein profion yn caniatáu i gleifion canser a’u clinigwyr wneud penderfyniadau clinigol ynghylch eu clefyd, ac rydym yn edrych ymlaen at sicrhau bod y prawf ar gael i gleifion yn y dyfodol agos."
Enillodd Linda Hazzard, o Weston-Super-Mare, iPad gwerth £300 ar ôl pleidleisio i TeloNostix – ac am gynnig crynodeb buddugol.
Eglurodd Linda: "A minnau’n glaf claf Lewcemia Lymffositig Cronig fy hun, ac wedi bod yn Gwylio ac Aros ers 7 mlynedd a heb syniad o hyd pryd y bydd angen triniaeth arna i, byddai cael rhagfynegiad mwy cywir o fy haint wedi bod mor werthfawr. Gall y math hwn o wybodaeth newid bywyd claf sydd newydd gael diagnosis er mwyn eu galluogi i wneud penderfyniadau mwy cywir am eu dyfodol."
Dr Ian Campbell, Cadeirydd Gweithredol Dros Dro Innovate UK a gyflwynodd Gwobr Dewis y Bobl.
"TeloNostiX yw’r enghraifft berffaith o sut y gall ymchwil academaidd drawsnewid cymdeithas," meddai Dr Campbell. "Mae pob un o’r prosiectau buddugol heno wedi dangos sut y gellir defnyddio gwybodaeth academaidd ac ymchwil i fynd i'r afael â heriau cymdeithasol ac annog twf economaidd, gan ddod â manteision i bawb."
Fe gyflwynwyd pedair o wobrau eraill yn y Gwobrau Arloesedd ac Effaith:
Trefnir y Gwobrau Arloesedd ac Effaith gan Rwydwaith Arloesedd Prifysgol Caerdydd, ac maent wedi bod yn hyrwyddo'r partneriaethau rhwng y Brifysgol â busnesau ers dros ugain mlynedd.
