Astudiaethau: Dr Ian Humphreys

Mae labordy Ian yn defnyddio modelau in vivo o heintiau firysol ynghyd â samplau clinigol i’n helpu i ddeall y dulliau sy’n rheoleiddio imiwnedd gwrthfirysol.

Yr Ymchwil

Dulliau imiwnedd sy’n hwyluso parhad firws

Mae agwedd bwysig ar waith ymchwil Ian yn y labordy hyd yma wedi ymchwilio i’r dulliau imiwnedd sy’n gadael i firysau barhau o fewn meinweoedd mwcosaidd a nodi sut maen nhw’n atal ymatebolrwydd imiwnedd gwrthfirysol.

Rheoleiddio pathogenesis firysol

At hynny, mae gwaith ymchwil Ian yn astudio’r modd y bydd ymatebion cynnar seitocinau’n dylanwadu ar ymatebion imiwnedd gwrthfirysol.

Yr Ymgysylltu

Y cynulleidfaoedd allweddol

Plant ysgolion cynradd ac uwchradd; y cyhoedd; elusennau sy’n ymwneud ag ymchwil i CMV megis CMV Action.

Y mathau o ymgysylltu

Ysbrydoli, hysbysu ac addysgu eraill, meithrin y gallu i ddewis yn ddoeth a/neu ddylanwadu ar eraill.

Mae gan Ian dros 16 mlynedd o brofiad o ymgysylltu â’r cyhoedd ynglŷn ag ymchwil. Mae cynghorau ymchwil megis Cyngor yr Ymchwil Feddygol ac Ymddiriedolaeth Wellcome wedi rhoi grantiau mawr a bychain iddo ar gyfer ei waith. Plant ysgolion uwchradd a chynradd yw prif gynulleidfa Ian. Mae Ian yn cynnal cyfres o weithgareddau yn yr ysgolion cynradd megis dadansoddi celloedd imiwnedd trwy chwyddwydr, amryw arbrofion a defnyddio Lego i addysgu pobl o bob oedran am syniadau imiwnolegol cymhleth mewn modd syml.

Mae Ian yn cydlynu adran imiwnoleg achlysur tra llwyddiannus ‘Sciences in Health’ gan hyrwyddo ymchwil fiofeddygol ymhlith dros 900 o ddisgyblion blwyddyn 12. Bydd y disgyblion sy’n cymryd rhan ynddo yn cael blas ar waith labordy gan ddysgu am ddefnyddio sustem ein himiwnedd i drin clefydau a’r amryw ddulliau technolegol arloesol sydd ar waith yno.

Yr ymwneud

Y cynulleidfaoedd allweddol

Pobl nad ydyn nhw’n ymwneud â gwyddoniaeth (Cynnwys Aelodau Rhwydwaith y Bobl).

Y mathau o ymwneud

Hel ymhlith y cynulleidfaoedd hynny sylwadau, medrau, gwybodaeth a phrofiad y bydd modd eu defnyddio i lunio ymchwil a chryfhau ei heffaith.

Mae Ian yn ymgysylltu’n rheolaidd â Chyfadran Leyg Sefydliad yr Ymchwil i Sustemau Imiwnedd ac iddi aelodau o sawl cefndir (ac eithrio gwyddoniaeth) megis rhai sydd wedi dod trwy gancr ac athronwyr, hyd yn oed.

Y Cymhelliant

Ysgogir Ian gan ymchwil a fydd yn diwallu anghenion cleifion ac yn gwella iechyd y gymdeithas. Mae’n hanfodol ymgysylltu â nifer o fudd-ddalwyr allweddol i ariannu ymchwil newydd a gofalu bod yr ymchwil bresennol o les i gleifion.

Mae Ian yn cydnabod ei bod yn fwyfwy pwysig i’r brifysgol a chyrff noddi y dylai ymchwilwyr ddangos sut y byddan nhw’n cyrraedd cynulleidfaoedd nad ydyn nhw’n academaidd ac yn profi effaith yr ymchwil.

Y Datblygu Proffesiynol

Yn ein labordy, mae Ian yn teimlo ein bod ni’n dysgu llawer iawn trwy ymgysylltu â’r cyhoedd ac mae hynny’n ein helpu i bennu trywydd ein hymchwil.

Yn ôl Ian, “Un o brif fanteision ymgysylltu â’r cyhoedd yw bod modd cryfhau effaith ein hymchwil i’r eithaf trwy gyfleu natur ein gwaith yn y cyfryngau ac yn bersonol. Gallwn ni helpu pobl i ddeall pa ymchwil rydyn ni’n ei chynnal a pham."

Y Dysgu

Mae Ian yn credu bod ymgysylltu â’r cyhoedd yn gwneud ichi gwestiynu eich syniadau a’ch strategaethau o ran y rhaglen ymchwil sy’n mynd yn ei blaen ac sydd i’w datblygu.

“Mae’r labordy’n cynnal ymchwil sylfaenol. Wrth ymgysylltu â’r cyhoedd, cewch chi gyfle i gyflwyno’ch ymchwil ar ffurf y gall pawb ei deall fel y bydd pobl yn sylweddoli’n hawdd pam mae’n bwysig. O safbwynt ymchwilydd sylfaenol, bydd hynny’n gofalu na fyddwch chi byth yn colli golwg ar y ‘darlun mawr’ a sut y gall eich ymchwil esblygu mor effeithlon ag y bo modd er lles pobl.”

Dyma fersiwn fyrrach o'r astudiaeth achos lawn.

Darllenwch yr astudiaeth achos lawn

Cysylltwch ag Ian am ei brofiadau