Canolfan Ymchwil Arsyllfa Mannau Cyhoeddus
Rydym yn dwyn ynghyd ymchwilwyr, ymarferol a llunwyr polisïau lleol, cenedlaethol a rhyngwladol sydd ynghlwm wrth ddarparu, dylunio, defnyddio a rheoli mannau cyhoeddus.
Nodau
Ein prif nodau yw adeiladu partneriaethau a chydweithrediadau newydd, rhannu adnoddau, hyrwyddo cyfnewid gwybodaeth, grymuso cymunedau lleol, hyrwyddo gwybodaeth flaengar ynghylch darparu, dylunio, defnyddio a rheoli mannau cyhoeddus, a llywio damcaniaethau, arferion a pholisïau cysylltiedig.
Ymchwil
Mae mannau cyhoeddus yn chwarae rhan allweddol yn yr Agenda Drefol Newydd. Mae cydnabyddiaeth fyd-eang gynyddol bod mannau cyhoeddus yn agwedd sylweddol ar ansawdd bywyd trefol ac mae'n elfen allweddol o ddatblygu trefol cynaliadwy.
Fodd bynnag, gyda globaleiddio, datblygiadau technolegol newydd, a chynyddu amrywiaeth gymdeithasol, mae mannau cyhoeddus yn datblygu ffurfiau, ystyron a rolau newydd, sy'n creu anghenion a gofynion newydd, ac yn newid y ffyrdd y mae bywyd cyhoeddus yn cael ei brofi a'i drafod.
Mae'r cyd-destun newidiol a chymhleth hwn yn dod â heriau newydd i ymchwilwyr, dylunwyr a llunwyr polisi mannau cyhoeddus, gan alw am ragor o ymchwil ac ymarfer i archwilio potensial newydd gofod cyhoeddus ac i ddatblygu rhagor o arferion a pholisïau wedi’u seilio ar ymchwil sy’n ystyried materion cymdeithasol-ddiwylliannol mewn ffordd sensitif, a hynny mewn perthynas â darparu, dylunio, defnyddio a rheoli mannau cyhoeddus.
Prosiectau
| Enw’r prosiect | Ariannwr | Ymchwilydd(wyr) |
|---|---|---|
| Bywyd Cyhoeddus mewn Mannau Trefol sy’n Newid | Cynllun Interniaethau ar y Campws (2023) | |
| Trefoldeb Anweledig/Gweladwy: Fframio Mannau Cyhoeddus mewn Cyd-destun Byd-eang | Cronfa Cymuned GEOPL (2022-23) | |
| Bywyd Trefol a Dylunio Mannau Cyhoeddus | Cynllun Interniaethau ar y Campws (2022) | |
| Rhaglenni Dylunio Mannau Cyhoeddus Ewropeaidd gyda Chydlyniant Cymdeithasol a Deialog Ryngddiwylliannol mewn Golwg | CUROP 2017 a 2018 Seminar Canolfan Ymchwil Dinasoedd 2017 Grant Cyfnewid RMIT 2018 | |
| Ymgyrch gofod cyhoeddus Fy Nghaerdydd/Dy Gaerdydd | Cyfrif Cyflymu Effaith ESRC 2021 | |
| Negodi Bywoliaeth a Hawliau mewn Gofod Trefol Dadleuol | CCAUC GCRF 2020 |
Cwrdd â’r tîm
Staff academaidd
Cyhoeddiadau
- Kamalipour, H. , Aelbrecht, P. and Peimani, N. eds. 2023. The Routledge handbook of urban design research methods. New York: Routledge. (10.4324/9781003168621)
- Kamalipour, H. 2023. Shaping public space in informal settlements: a case study.. Sustainability 15 (4) 3781. (10.3390/su15043781)
- Peimani, N. and Kamalipour, H. 2022. Mapping the spatiality of informal street vending. Journal of Urbanism: International Research on Placemaking and Urban Sustainability (10.1080/17549175.2022.2150267)
- Peimani, N. and Kamalipour, H. 2022. Informal street vending: a systematic review. Land 11 (6) 829. (10.3390/land11060829)
- Peimani, N. and Kamalipour, H. 2022. Assembling transit urban design in the global South: urban morphology in relation to forms of urbanity and informality in the public space surrounding transit stations. Urban Science 6 (1) 18. (10.3390/urbansci6010018)
- Kamalipour, H. and Peimani, N. 2021. Informal urbanism in the state of uncertainty: forms of informality and urban health emergencies. Urban Design International 26 (2), pp.122-134. (10.1057/s41289-020-00145-3)
- Sartorio, F. S. et al. 2021. Towards an antifragile urban form: a research agenda for advancing resilience in the built environment. URBAN DESIGN International 26 , pp.135-158. (10.1057/s41289-021-00157-7)
- Peimani, N. and Kamalipour, H. 2020. Access and forms of urbanity in public space: Transit urban design beyond the global north. Sustainability 12 (8) 3495. (10.3390/su12083495)
- Kamalipour, H. and Peimani, N. 2019. Negotiating space and visibility: Forms of informality in public space. Sustainability 11 (17) 4807. (10.3390/su11174807)
- Simoes Aelbrecht, P. 2019. Introducing body-language methods into urban design to research the social and interactional potential of public space.. Journal of Urban Design 24 (3), pp.443-468. (10.1080/13574809.2018.1537712)
- Kamalipour, H. and Peimani, N. 2019. Towards an informal turn in the built environment education: Informality and urban design pedagogy. Sustainability 11 (15) 4163. (10.3390/su11154163)
- Lopes Simoes Aelbrecht, P. and Stevens, Q. eds. 2018. Public space design and social cohesion: an international comparison. Routledge Series on Planning and Urban design Routledge.
- Kamalipour, H. 2017. Mapping urban interfaces: a typology of public/private interfaces in informal settlements. Spaces and Flows: An International Journal of Urban and ExtraUrban Studies 8 (2), pp.1-12. (10.18848/2154-8676/CGP/v08i02/1-12)
- Peimani, N. and Kamalipour, H. 2016. Where gender comes to the fore: Mapping gender mix in urban public spaces. Spaces and Flows: An International Journal of Urban and ExtraUrban Studies 8 (1), pp.19-30. (10.18848/2154-8676/CGP/v08i01/19-30)
- Lopes Simoes Aelbrecht, P. and Stevens, Q. 2015. The art of knowledge exchange in urban design. Proceedings of the Institution of Civil Engineers - Urban Design and Planning 168 (6), pp.304-317. (10.1680/udap.13.00036)
- Lopes Simoes Aelbrecht, P. 2010. Rethinking urban design for a changing public life. Journal of Place Management and Development 3 (2), pp.113-129. (10.1108/17538331011062667)
- Lopes Simoes Aelbrecht, P. 2009. How can urban design bring strangers together?. Design Principles and Practices: An International Journal 3 , pp.191-206.
Digwyddiadau
Darlith ryngwladol gan Dr Elek Pafka o'r enw 'Tools for Urbanities: from static density to dynamic intensities'
Lleoliad: Siambr Cyngor Adeilad Morgannwg, Ysgol Daearyddiaeth a Chynllunio, Prifysgol Caerdydd
Dyddiad: Dydd Llun 16 Hydref 2023, 12:30-13:30 (BST)
Crynodeb: Yn rhan o'r pecynnau cymorth a ddefnyddiwn i lunio amgylcheddau trefol mae metrigau, mapiau, a diagramau a damcaniaethau. Ynghlwm wrth y rhain mae ystod eang o fesurau a chysyniadau ynghylch dwysedd sydd yn aml heb gael eu deall a'u defnyddio'n dda. Mae'r seminar hon yn beirniadu'r diffyg cynnydd o ran datblygu dealltwriaeth o gysyniadau dwysedd penodol mewn perthynas â’r deilliannau cymdeithasol ac amgylcheddol a ddymunir. Wedyn, mae'n amlinellu agenda ymchwil ar ddwysedd trefol sy'n gymesur â'r heriau byd-eang sydd o'n blaenau.
Mae'r digwyddiad hwn yn cael ei gynnal ar y cyd gan y Grŵp Ymchwil ac Ysgoloriaeth Trefolaeth (WSA) a'r Ganolfan Ymchwil Arsyllfa Mannau Cyhoeddus ym Mhrifysgol Caerdydd.
Cadwch le drwy Eventbrite
Trefoldeb Anweledig/Gweladwy (Arddangosfa ffotograffiaeth drefol)
Lleoliad: Cyntedd a choridor canolog Adeilad Morgannwg, Prifysgol Caerdydd
Dyddiad: Mawrth 2023 - Ebrill 2023
Mae'r arddangosfa'n cyflwyno archwiliad gweledol o sut mae lleoedd a mannau cyhoeddus yn cael eu gwneud, eu dadwneud a'u hail-wneud mewn cyd-destun byd-eang. Mae'n cynnwys casgliad wedi'i guradu o ffotograffau du a gwyn a dynnwyd gan Dr Hesam Kamalipour fel rhan o'i brosiect ffotograffiaeth drefol sy'n adrodd straeon, yn archwilio ffurfiau ar drefoldeb ar draws dinasoedd yn y Gogledd a'r De byd-eang.
Cefnogir yr arddangosfa gan Gronfa Gymunedol GEOPL 2022-23.
Fframio Mannau Cyhoeddus mewn Cyd-destun Byd-eang (Digwyddiad trafod ac ymgysylltu)
Lleoliad: Ystafelloedd Pwyllgor 1 a 2, Adeilad Morgannwg, Prifysgol Caerdydd
Dyddiad: 25 Ebrill 2023
Bydd arddangosfa Trefoldeb Anweledig/Gweladwy yn dod i ben gyda thrafodaeth banel a digwyddiad ymgysylltu a fydd yn cael ei gynnal rhwng 4pm a 5:30pm ddydd Mawrth 25 Ebrill 2023 yn Ystafelloedd Pwyllgor 1 a 2 Adeilad Morgannwg.
Mae tocynnau ar gyfer y digwyddiad hwn yn rhad ac am ddim ond rhaid eu harchebu ymlaen llaw. Cefnogir y digwyddiad gan Gronfa Gymunedol GEOPL 2022-23.
Digwyddiadau’r gorffennol
Ymgyrch Mannau Cyhoeddus Fy Nghaerdydd/Dy Gaerdydd (Digwyddiad Cyhoeddus Prifysgol Caerdydd a drefnwyd gan Brifysgol Caerdydd a Phrifysgol Abertawe)
Lleoliad: Canolfan Gelfyddydau Chapter, Caerdydd
Dyddiad: 28 Chwefror 2020
Rhoddodd Patricia Aelbrecht, Hesam Kamalipour a Nastaran Peimani gyflwyniad ar Ymgyrch Mannau Cyhoeddus Caerdydd. Nod yr ymgyrch yw codi ymwybyddiaeth y cyhoedd am werth mannau cyhoeddus sydd wedi'u cynllunio a'u defnyddio'n dda.
Y nod yw cael effaith hirdymor ar arferion a pholisïau dylunio, datblygu a rheoli gofod cyhoeddus Caerdydd. Mae hefyd yn bwriadu newid tirwedd a diwylliant ffisegol gofod cyhoeddus Caerdydd a llawer o ddinasoedd eraill Prydain yn y blynyddoedd i ddod.
Darlith ryngwladol gan Dr Debdulal Saha o'r enw ‘Legislating street vending: challenges and alternative development’
Lleoliad: Ysgol Daearyddiaeth a Chynllunio, Prifysgol Caerdydd
Dyddiad: 20 Chwefror 2020
Ystyrir mai gwerthwyr stryd yw un o'r grŵp o weithwyr sy'n fwyaf ymylol, tlawd ac agored i niwed yn yr economi drefol anffurfiol. Mae eu gweithgarwch yn cael ei nodweddu'n fras gan fynediad hawdd, rhwydwaith cymdeithasol cryf, goruchafiaeth y farchnad credyd anffurfiol a chwilio lawer am rent.
Gyda phasio Ddeddf Gwerthwyr Stryd (Diogelu Bywoliaeth a Gwerthu ar y Stryd), 2014, byddai'r gweithgaredd yn cael ei reoleiddio, ei ddiogelu a'i ddwyn o dan y gyfraith. Gyda'r cyfreithlondeb, y cwestiwn yw a fydd y gweithgarwch yn dod yn rhan o'r economi ffurfiol neu a fydd gwerthwyr yn parhau i fodoli mewn ffrâm gyfreithiol ychwanegol?
Gan dynnu ar astudiaeth hydredol ym Mumbai, roedd y sgwrs wedi archwilio'r newidiadau strwythurol y mae'r farchnad strydoedd wedi'u cael, yn bennaf o yrru gan alw i yrru gan gyflenwad.
Darlith ryngwladol gan Dr Debdulal Saha o'r enw 'Public space, politics and survival strategies: Street vendors in urban India’.
Lleoliad: Ysgol Pensaernïaeth Cymru, Prifysgol Caerdydd
Dyddiad: 20 Chwefror 2020
Mae’r broblem a’r drafferth greiddiol i fywoliaeth fregus gwerthwyr stryd yn seiliedig ar sut y defnyddir gofod cyhoeddus. Ar sail data cynradd a gasglwyd ym Mumbai, mae’n trafod sut mae gwerthwyr stryd yn ennill bywoliaeth er gwaethaf diffyg fframweithiau cyfreithiol a sefydliadol priodol, drwy drefniadau yn ôl yr angen, gan greu sefydliadau anffurfiol a thrafod gydag asiantau ffurfiol ac anffurfiol yn yr economi drefol.
Mae gwerthwr stryd yn ymarfer dau fath o fargeinio â’r gofod – un economaidd ac un cymdeithasol. Mae unigolyddiaeth gyda rhesymoledd yn cael ei hymarfer wrth fargeinio’n economaidd i drafod cyfraddau llog ar gredyd a’r cyfraddau llwgrwobrwyo. Mae bargeinio cymdeithasol yn cael ei roi ar waith drwy gyfunoliaeth i feithrin cyd-berthynas gymdeithasol ag asiantau, megis cwsmeriaid, cyd-werthwyr stryd a benthycwyr arian.
Cysylltu â ni
Gallwch gysylltu â ni drwy ebostio pso@caerdydd.ac.uk.