Casgliad Turner
Rydym yn gartref i gasgliad Turner, sy'n croniclo datblygiad cynhyrchu a dosbarthu meddyginiaethau o ddechrau'r 19eg ganrif.
Arddangosir y casgliad ar lawr gwaelod ac ail lawr yr ysgol ac mae'n cynnwys dros fil o arteffactau sy'n adlewyrchu natur newidiol fferylliaeth.
Dros ganrifoedd, roedd yn ofynnol i'r apothecari ac yn ddiweddarach y fferyllydd baratoi a dosbarthu paratoadau pwrpasol ar gyfer cleifion unigol.
Mae'r "simples" cynnar fel emplastrms, ointments, hylifau a powdrau cyffuriau yn cael eu disodli yn raddol gan ffurfiau dognau unedau cynyddol gymhleth megis cachets, tabledi, pastilles, suppositories, tabledi, a cymysgeddau a emylsiynau safonedig.
Defnyddiwyd offer i ddwysáu cynhyrchion meddyginiaethol, ynghyd â gwydr a chynwysyddion ceramig hanesyddol a chyfoes a ddefnyddir i storio a dosbarthu'r cynhyrchion.
Mae ein dau "rhediadau cyffuriau " y droriau yn dangos yr ystod eang o gynhyrchion naturiol a ddefnyddir wrth ddwysáu. Mae'r cyfriflyfr presgripsiwn yn cofnodi natur bwrpasol y ryseitiau wedi'u dwysáu ar gyfer cleifion penodol
Hanes fferylliaeth yng Nghymru
Mae nifer o gasgliadau ac arddangosfeydd eraill yn ymwneud â hanes fferylliaeth yng Nghymru, yng Nghaerdydd a thu hwnt:
- Mae Amgueddfa Cymru yn cynnal casgliad o bron i 500 o'r sbesimenau meddyginiaethol materol, a gyfrannwyd ac a gatalogio gan yr Athro T.D. Turner OBE.
- Mae'r Llyfrgell Archifau a Chasgliadau Arbennig Prifysgol Caerdydd yn cynnwys adnoddau sylweddol ar gyfer hanes meddygol, gan gynnwys fferylliaeth. Mae'n hefyd yn cynnwys delweddau digitol o arteffactau fferyllol o gasgliad Turner.
- Mae neuadd yr Apothecary a gardd yr Apothecary gerllaw yng Ngardd Fotaneg Genedlaethol Cymru yn gyfle i ymweld â fferyllfa o ddiwedd y 19eg ganrif, ac i ddysgu am darddiad planhigion meddyginiaethau yng Nghymru a ledled y byd.
- Mae gan Amgueddfa Iechyd a Meddygaeth Cymru, sydd wedi'i lleoli ym Mhrifysgol Caerdydd, nifer sylweddol o ddeunyddiau i'w gweld ar-lein. Ar hyn o bryd, nid yw'n bosibl ymweld â'r Amgueddfa yn bersonol.
- Mae'r casgliad Mushin o Anesthetyddion wedi'i leoli yn yr ysgol feddygol ym Mhrifysgol Caerdydd. Caiff Llyfrgell a phapurau personol William Mushin eu cadw gan y Llyfrgell Archifau a Chasgliadau Arbenning.
- Mae gan Amgueddfa Caerdydd nifer o eitemau fferyllol yn ei chasgliad, yn enwedig rhediad cyffuriau a ddaeth yn wreiddiol o fferyllfa Anthony ar Heol Eglwys Fair, Caerdydd.
