Amrywiaeth a Chynhwysiant yn y Diwydiannau Creadigol: Achos Crefftwyr Cymru
Mae'r prosiect hwn yn canolbwyntio ar brofiad gweithwyr mewn swyddi crefft yn y sectorau sgrin a theatr yng Nghymru. Mae’r rhan fwyaf o’r hyn a wyddom am weithio yn y diwydiannau creadigol yn ymwneud â thalent weledol, ar y sgrin neu brofiad y rhai mewn rolau cynhyrchu amlwg.
Ychydig o astudiaethau academaidd sydd wedi archwilio profiad gweithwyr mewn rolau nad ydynt yn perfformio mewn adrannau crefft megis camera, gwisgoedd, colur, celf, lleoliadau a phropiau. Mae’r astudiaeth hon yn mynd i’r afael â’r bwlch hwn, gan archwilio’r materion sy’n ymwneud â chydraddoldeb, amrywiaeth a chynhwysiant ar gyfer y rhai sy’n gweithio yn y rolau hyn.
Rhagwelir y bydd y prosiect yn defnyddio methodoleg ansoddol (cyfweliadau, arsylwadau, dulliau gweledol) i ymchwilio i'r rhwystrau a'r galluogwyr i gynhwysiant llawn gan weithwyr o gefndiroedd nad ydynt yn gefndiroedd traddodiadol. Byddwch yn dod â'ch diddordebau a'ch amcanion eich hun i'r mathau o eithrio a flaenoriaethwyd, gan archwilio'r rhain ar draws tri pharth: strwythurau marchnad lafur lleol a chenedlaethol; ffurfio sgiliau a datblygiad proffesiynol trwy gyrff addysgol a hyfforddi, a rôl sefydliadau proffesiynol a chymunedol o ran manteisio i’r eithaf ar gyfleoedd a goresgyn rhwystrau. Y bwriad yw y bydd y prosiect hwn yn ysgogi ymwybyddiaeth a deialog ac yn ceisio cyfrannu’n weithredol at greu sector creadigol mwy cynhwysol yng Nghymru.
Crynodeb
Mae’r diwydiannau creadigol yn faes twf allweddol yn economi’r DU, o ran creu swyddi ond hefyd yn faes lle mae swyddi’n arwydd o ddatblygiadau yn y dyfodol o fewn yr economi gwybodaeth a chreadigol. Eto i gyd, mae ymchwil gyfredol yn ein rhybuddio am faterion cynhwysiant ac amrywiaeth sylweddol a pharhaus ym mron pob maes creadigol. Er gwaethaf ffyniant yn y sector creadigol yng Nghymru, mae anghydraddoldeb o ran cyfleoedd a chanlyniadau yn parhau.
Bydd y prosiect hwn yn ymchwilio i’r systemau a’r ffactorau dylanwadol o gynhwysiant ac allgau sy’n gweithredu o fewn rolau crefft, technegol a chefnogol, gan daflu goleuni ar y galluogwyr a’r rhwystrau a brofir gan bobl o gefndiroedd nad ydynt yn gefndiroedd traddodiadol sy’n gweithio neu’n dyheu am weithio yn y rolau hyn. Bydd yr ymchwil yn canolbwyntio ar dri pharth. Yn gyntaf, strwythurau’r farchnad lafur, sef y ddibyniaeth ar gontractau llawrydd, a sut mae hyn yn cyfrannu at ddosbarthiad anghyfartal o gyfle, gwobr a mynediad. Yn ail, gan y gall sgiliau roi mantais neu anfantais yn y farchnad lafur, bydd yr ymchwil yn edrych ar y mathau o sgiliau sydd eu hangen, eu datblygiad a'r canfyddiad cymdeithasol tuag atynt mewn rolau o'r fath. Yn drydydd, bydd yr ymchwil yn edrych ar y lleoliad sefydliadol ar gyfer y rolau hyn a lle gallai polisi ac arferion sy'n ymwneud â sector mwy cynhwysol gael eu strwythuro.
Nodau
Nod yr astudiaeth yw datblygu mewnwelediad i rolau, sgiliau a marchnad lafur 'o dan y llinellau' yn y sector sgrin a theatr yng Nghymru. Cytunir ar gwestiynau ymchwil gyda’r myfyriwr, ond mae’n debygol y bydd y prosiect yn mynd i’r afael â chwestiynau gan gynnwys:
- Beth yw profiadau’r rhai sy’n gweithio o fewn rolau crefft yn sectorau sgrin a theatr Cymru?
- Beth yw'r mecanweithiau ffurfiol ac anffurfiol sy'n llywio'r profiadau hyn?
- Beth yw'r rhwystrau i bobl â chefndir nad ydynt yn gefndiroedd traddodiadol rhag cymryd rhan yn y farchnad lafur?
- Pa fathau o gefnogaeth, cydweithio, darpariaeth, a pholisi fyddai’n galluogi profiad mwy amrywiol, cynhwysol a chyfiawn i weithwyr creadigol yng Nghymru a thu hwnt?
Darperir cefnogaeth ar gyfer datblygiad proffesiynol, gan gynnwys cynllunio ymchwil, ymgysylltu â'r cyhoedd a lledaenu, ac eiriolaeth polisi.
Dull
Cynigir y bydd y prosiect hwn yn mabwysiadu methodoleg ymchwil ansoddol yn bennaf a gall gynnwys cyfweliadau, arsylwi cyfranogwyr, ymchwil gweithredu (gweithio gyda grwpiau cymunedol neu sefydliadau lleol) a/neu ddatblygu astudiaethau achos.
Rhagwelir y bydd rhywfaint o waith dadansoddi data meintiol presennol yn cefnogi dealltwriaeth o gyd-destun ehangach yr ymchwil, ond bydd y myfyriwr yn cael cyfle i lunio'r ffocws a'r dulliau ymholi.
