Creu cyffro wrth chwilio am gyffuriau gwrthfacteria newydd

Mae plant ysgol wedi bod yn brysur yn garddio yng nghanol dinas Caerdydd i annog pryfed peillio i ffynnu ochr yn ochr ag ymchwil y Brifysgol.

Plannwyd eginblanhigion yn yr Aes gan ddisgyblion o chwech o ysgolion y ddinas, a chafodd y disgyblion hyn y cyfle i ddysgu am fathau o blanhigion sy'n annog gwenyn i beillio.

Mae hyn yn nodi dechrau rhaglen rhwng y Brifysgol, ymgynghoriaeth peillio Pollen8 Cymru a chanolfan siopa Dewi Sant a fydd yn arwain at greu ardaloedd eraill ar draws y ddinas sy'n denu gwenyn.

Mae Les Baillie, Athro Microbioleg yn yr Ysgol Fferylliaeth a Gwyddorau Fferyllol, yn defnyddio gwenyn wrth geisio dod o hyd i gyffuriau newydd i drin heintiau mewn ysbytai oherwydd y broblem a achosir gan facteria sy'n gwrthsefyll gwrthfiotigau.

"Mae gan fêl a gynhyrchir gan wenyn briodweddau gwrthfacteria, felly rydym wedi bod yn gweithio gyda Gardd Fotaneg Genedlaethol Cymru i ddarganfod mwy," meddai.

"Fel rhan o waith ymchwil a ddechreuwyd gan un o'n myfyrwyr PhD, Jenny Hawkins, rydym wedi gallu adnabod planhigion yr oedd gwenyn yn ymweld â nhw i wneud mêl.

"Rydym bellach yn ceisio rhoi'r planhigion hyn mewn cynifer o leoedd â phosibl er mwyn i'r gwenyn fwydo arnynt a chynhyrchu mêl sydd â phriodweddau gwrthfacteria.

"Mae'n braf gweld cymaint o gefnogaeth leol, ac rwy'n hynod falch y bydd planhigion yn cael eu tyfu yng nghanol dinas Caerdydd."

Mae'r prosiect hwn yn cael ei gefnogi hefyd gan Bartneriaeth Ysgolion Prifysgol Caerdydd a ariennir gan RCUK.

Roddwyd y planhigion gan Ganolfannau Garddio Wyevale, a thrwy gydol yr haf, bydd pob disgyblion pob ysgol yn gallu ymweld â nhw wrth iddynt flodeuo'n llawn, a gweld pa fath o fywyd gwyllt sy'n eu mwynhau.

Mae'r Brifysgol eisoes wedi gweithio gyda chanolfan siopa Dewi Sant i roi cychod gwenyn ar do'r ganolfan, sydd bellach yn gartref i dros 60,000 o wenyn. 

Gan ddefnyddio'r mêl a gynhyrchir o ganlyniad i hyn, mae canolfan Dewi Sant yn cydweithio â'r Brifysgol a Pollen8 Cymru i gynnal gwaith ymchwil i gynhyrchu mêl gwrthfacteria.

Dywedodd cyfarwyddwr canolfan Dewi Sant, Steven Madeley: "Rydym yn falch o allu gwneud ein rhan wrth ddenu bywyd gwyllt i ganol y ddinas, ac rydym yn edrych ymlaen at weld y planhigion yn tyfu ac yn datblygu dros fisoedd yr haf." 

Ychwanegodd Julian Rees, rheolwr prosiect Pollen8 Cymru: "O'r cychwyn cyntaf, mae'r prosiect hwn wedi ennyn brwdfrydedd aruthrol gan blant ac oedolion i ddysgu mwy am wenyn, glöynnod byw, adar a mathau eraill o fywyd gwyllt."