Pam mae myfyrio ar eich gwerthoedd cyn agor eich ceg yn arwain at berthnasoedd hapusach

Mae astudiaeth newydd wedi canfod ei bod yn bosibl bod myfyrio ar werthoedd bywyd cyn dadlau amdanyn nhw yn gallu gwella parodrwydd pobl i wrando ar ei gilydd.

Athronwyr ac ieithyddion ym Mhrifysgol Caerdydd a seicolegwyr ym Mhrifysgol Caerfaddon fu yng ngofal yr astudiaeth ryngddisgyblaethol.

Recriwtiodd y tîm ymchwil 303 o bobl i gymryd rhan, a rhoddwyd pob un mewn grwpiau bach. Wedyn, gofynnwyd iddyn nhw drafod rhinweddau codi ffioedd dysgu addysg. Cyn y ddadl, gofynnwyd i hanner o’r rhain ysgrifennu am y gwerthoedd bywyd yr oedden nhw’n eu hystyried yn rhai pwysig. Cafodd yr holl drafodaethau eu recordio, eu codio a'u dadansoddi.

Yn sgîl y dadansoddiad, canfuwyd bod y broses o fyfyrio ar werthoedd yn y lle cyntaf wedi helpu i ysbrydoli eu 'gostyngeiddrwydd deallusol', sef eu hymwybyddiaeth o'u ffaeledigrwydd a bod yn agored i farn pobl eraill. Dangosodd bron i draean (60.6%) o'r rheini a gymerodd ran ac a fyfyriodd ar eu gwerthoedd yn y lle cyntaf fwy o ostyngeiddrwydd o’i gymharu â'r person cyffredin na roddwyd y dasg hon iddo.

Dyma a ddywedodd cyd-awdur yr astudiaeth, yr Athro Alessandra Tanesini, yn Ysgol Saesneg, Cyfathrebu ac Athroniaeth Prifysgol Caerdydd: “Mae ein hymchwil yn dangos bod strategaethau sy'n hyrwyddo agweddau rhinweddol drwy gadarnhau gwerthoedd yn gwella gallu pobl i ddysgu oddi wrth ei gilydd. Ymyrraeth yw ein rhaglen ni a hwyrach y bydd ei rhoi ar waith mewn ysgolion a phrifysgolion yn gwneud cyfraniad addysgegol pwysig hefyd i addysg myfyrwyr”.

Dyma a ddywedodd cyd-arweinydd yr astudiaeth, Dr Paul Hanel, a wnaeth yr ymchwil ym Mhrifysgol Caerfaddon ond sydd bellach yn gweithio i Brifysgol Essex: “Yn aml, y neges a gawn yw ein bod ni'n byw mewn byd sydd wedi'i begynnu lle bydd cael y farn 'anghywir' am bynciau yn arwain at weiddi arnoch chi cyn ichi gael y cyfle i orffen.

“Mae’r ymchwil hon yn awgrymu bod y polareiddio wedi cael ei orbwysleisio a thrwy oedi i fyfyrio ar werthoedd personol cyn cymryd rhan yn y mathau hyn o sgyrsiau, gallai trafod â’n gilydd fod yn fwy cytûn.”

Ychwanegodd yr awdur ar y cyd, yr Athro Greg Maio, Pennaeth yr Adran Seicoleg ym Mhrifysgol Caerfaddon: “Y newyddion da sy’n deillio o’r astudiaeth hon yw nad oes yn rhaid i’r casineb sy’n digwydd ar-lein fod felly. Drwy roi’r cyfle i bobl fyfyrio ar eu gwerthoedd, gwelson ni welliant amlwg o ran y ffordd roedden nhw’n cymryd rhan yn y trafodaethau.”

“Yn y dyfodol, hoffen ni weld a yw’r math hwn o fyfyrio ynghylch gwerthoedd hefyd yn gweithio ar-lein, a hynny er mwyn annog llai o sgwrsio trahaus ymhlith defnyddwyr ar y cyfryngau cymdeithasol. Yn sicr, byddai gennym ddiddordeb mewn rhannu ein canfyddiadau â datblygwyr y cyfryngau cymdeithasol a phobl eraill.”

Mae'r gwaith hwn yn rhan o brosiect ehangach sy'n ymwneud â 'Newid Agweddau yn y Pau Cyoeddus', a arweinir gan Brifysgol Caerdydd.

Cyhoeddwyd “Using self-affirmation to increase intellectual humility in debate”, yn y cyfnodolyn Royal Society Open Science.

Ariannwyd yr ymchwil gan Grant Rhif 58942 o Sefydliad John Templeton a Rhaglen Humility and Conviction in Public Life, ym Mhrifysgol Connecticut. Cyfrifoldeb yr awduron yn unig yw ei chynnwys ac nid yw o reidrwydd yn cynrychioli barn swyddogol UConn na Sefydliad John Templeton.