Astudiaeth hydredol yn olrhain iselder a gorbryder mewn plant o rieni isel eu hysbryd o blentyndod i fywyd fel oedolyn

Mae pobl ifanc sydd â rhiant isel eu hysbryd yn fwy tebygol o ddatblygu iselder a gorbryder eu hunain.

Mae’r cyfnod pontio o lencyndod i fywyd oedolyn yn gyfnod risg cyffredin ar gyfer dechrau iselder a gorbryder. Fodd bynnag, cymharol ychydig o astudiaethau sydd wedi dilyn epil rhieni isel eu hysbryd o blentyndod i fod yn oedolion yn ystod y cyfnod pontio hwn.

Mae ymchwilwyr yng Nghanolfan Wolfson ar gyfer Iechyd Meddwl Pobl Ifanc wedi cynnal astudiaeth hydredol yn dilyn plant rhieni isel eu hysbryd o blentyndod i fywyd fel oedolyn, gan ganolbwyntio ar iselder a gorbryder.

Dywedodd Dr Victoria Powell, arweinydd yr astudiaeth:  "Hyd y gwyddom, hon yw'r astudiaeth hydredol gyntaf yn y DU i olrhain iselder a phryder yn epil rhieni isel eu hysbryd o blentyndod i fywyd fel oedolyn gan ddefnyddio sawl pwynt asesu."

Gan ddefnyddio pedwar cam o asesiadau, dilynodd ein hastudiaeth 337 o epil rhieni isel eu hysbryd rhwng 9 a 17 oed ar ddechrau’r astudiaeth am 13 mlynedd. Ymchwiliodd yr ymchwilwyr i ba mor gyffredin oedd iselder a gorbryder yn y grŵp hwn a nodweddion cwrs yr anhwylderau hyn, gan gynnwys yr oedran y maent yn dechrau. Aseswyd hefyd weithrediad cymdeithasol a nam ar fywyd cynnar fel oedolyn ac ymchwilio i effaith iselder a gorbryder blaenorol a chyfredol ar hyn.

Canfu'r yr astudiaeth fod iselder a gorbryder yn llawer mwy cyffredin yn y sampl hon o blant rhieni isel eu hysbryd o'i gymharu ag adroddiadau gan y boblogaeth gyffredinol. Roedd cyfnod estynedig o risg ar gyfer gorbryder ac iselder yn ymestyn dros blentyndod i oedolaeth gynnar.

Ychwanegodd y Dr Powell: Roedd y cyfnod pontio o lencyndod i fod yn oedolyn yn gyfnod risg allweddol ar gyfer iselder a gorbryder, yn enwedig mewn dynion. Dangosodd y bobl ifanc ganlyniadau cymdeithasol gwael yn gynnar yn eu bywyd fel oedolion, gyda dros hanner ohonynt yn adrodd am nam yn eu gweithrediad o ddydd i ddydd. Roedd nam ym mywyd oedolion yn gysylltiedig ag iselder a gorbryder blaenorol a chyfredol.”

Cyhoeddir y papur, Following the children of depressed parents from childhood to adult life: a focus on mood and anxiety disorders, yn y JCPP Advances at https://doi.org/10.1002/jcv2.12182

Mae Canolfan Wolfson ar gyfer Iechyd Meddwl Pobl Ifanc yn cynnal treial clinigol ar hyn o bryd gyda'r nod o atal neu leihau iselder ymhlith pobl ifanc sydd â rhiant sydd â hanes o iselder. Mae'r astudiaeth Sgiliau ar gyfer Lles Pobl Ifanc (SWELL) yn chwilio am rieni sydd wedi profi hwyliau isel neu iselder ac sydd â phlentyn rhwng 13 a 17 oed.  

Darganfyddwch fwy am yr astudiaeth yma ac os oes gennych ddiddordeb mewn cymryd rhan, rhowch wybod i ni trwy lenwi'r ffurflen fer hon.