Archaeoleg a Hanes (BA)

Mae'r Ysgol Hanes, Archaeoleg a Chrefydd yn eich galluogi chi i ddatblygu mewn amgylchedd dysgu o ansawdd uchel, a gefnogir gan ddull o ennill gwybodaeth a sgiliau lle mae'r ffocws ar y myfyriwr.

Mae'r dulliau addysgu'n cynnwys darlithoedd, seminarau, sesiynau ymarferol, teithiau maes a sesiynau tiwtorial un i un. Byddwch hefyd yn ymgymryd ag astudiaeth a gwaith ymchwil annibynnol, dan arweiniad tiwtoriaid.

Mae darlithoedd yn darparu trosolwg o gysyniadau a fframweithiau allweddol pwnc, gan eich paratoi chi ar gyfer ymgymryd â gwaith ymchwil annibynnol ar gyfer y seminarau a datblygu eich syniadau eich hunan. Mae seminarau’n rhoi cyfle i chi ymchwilio i’r syniadau a gafodd eu hamlinellu yn y ddarlith, mewn grwpiau bach.

Fel arfer, mae seminarau’n cynnwys tua 15 o fyfyrwyr ynghyd ag arweinydd y seminar (sef aelod o’r tîm addysgu). Gall ffurf y seminarau amrywio, gan gynnwys trafodaeth grŵp sy’n cynnwys pawb, gwaith mewn grwpiau bach a chyflwyniadau sy’n cael eu harwain gan y myfyrwyr. Maen nhw’n cynnig cyfle buddiol i ymgymryd yn feirniadol â’r prif syniadau a deunydd darllen sy’n gysylltiedig â phwnc, ac i ymchwilio i feysydd o ddiddordeb arbennig gydag arbenigwr yn y maes.

Hyrwyddir sgiliau archaeolegol trwy dasgau ymarferol a gwaith maes, gan gynnwys ymweliadau undydd â safleoedd yn ogystal â chyfnodau helaeth o gloddio, dadansoddiadau labordy neu astudio yn yr amgueddfa. Byddwch hefyd yn ymgymryd ag astudiaeth a gwaith ymchwil annibynnol, dan arweiniad tiwtoriaid.

Addysgu yn Gymraeg

Mae'r rhan o'r radd sy'n dilyn Hanes yn cynnig cyfleoedd sylweddol ar gyfer dysgu ac addysgu drwy gyfrwng y Gymraeg. Yn amodol ar argaeledd staff, mae’r addysgu trwy gyfrwng yn y Gymraeg mewn seminarau ar gael mewn rhai neu’r cyfan o’r prif gyrsiau craidd, a chynigir o leiaf un dewis iaith Gymraeg ym mlynyddoedd dau a thri. Mae goruchwyliaeth trwy gyfrwng y Gymraeg hefyd ar gael ar gyfer traethodau hir (Archwilio Dadleuon Hanesyddol) a thraethodau estynedig, a gall myfyrwyr ddewis ysgrifennu’r cyfan neu ran o’ch gwaith a asesir a’ch arholiadau yn Gymraeg.

Sut y caf fy nghefnogi?

Mae pob modiwl yn gwneud defnydd helaeth o Amgylchedd Dysgu Rhithwir Prifysgol Caerdydd, Dysgu Canolog, lle gallwch gael gafael ar ddeunyddiau cwrs a dolenni i adnoddau darllen ac ar-lein cysylltiedig. Yn ogystal â phrif lyfrgelloedd y Brifysgol, bydd gennych fynediad at Lyfrgell Sheila White, sy'n cynnwys copïau ychwanegol o lyfrau ar hanes a diwylliant Gwlad Groeg a Rhufeinig.

Byddwch yn cael Tiwtor Personol fydd yn gallu eich cynghori ar faterion academaidd a materion bugeiliol mewn modd cyfrinachol ac anffurfiol. Mae Tiwtoriaid Personol yn cwrdd â chi yn rheolaidd i drafod cynnydd a rhoi cyngor ac arweiniad, ac maent ar gael i ymgynghori â nhw ar adegau eraill yn ôl yr angen. Mae cyfleoedd i chi fyfyrio ar eich galluoedd a'ch perfformiad ar gael trwy raglen strwythuredig o Gynllunio Datblygiad Personol a thrwy gyfarfodydd wedi'u trefnu gyda Thiwtoriaid Personol.

Sut caf fy asesu?

Assessment

Modules are assessed by various methods, including coursework essays, written reports, source criticisms, critical reviews, examinations, class tests and oral presentations.

Coursework and examinations are used not only for assessment purposes but also as a means of developing your capacities to gather, organise, evaluate and deploy relevant information and ideas from a variety of sources in reasoned arguments.  Assessment, including coursework, exams, and oral presentations, will test the different skills you have learned. 

Progression is built into assessment, in that you will do smaller guided tasks in Year One, as well as formative essays in Years Two and Three. Progression is also evident in the growing emphasis on lengthier, independent work culminating in an optional 10,000-word dissertation in Year Three.  Final Year modules also demand deeper engagement with independent methods of working, together with greater demands on handling critically a larger number of bibliographical tasks and items.

The format of the assessed work for the second-year Independent Study is chosen by the student; possible formats include an extended essay, a piece of creative writing, sample pages from a book or magazine, a teachers’ pack, a film, or a reconstruction drawing or model.

Feedback

You will receive written feedback on all your coursework assessments, and oral feedback on assessed presentations and seminar work. You will also receive oral and written feedback from your supervisor on preparatory work and drafts for the Independent Study and Dissertation. Individual written feedback is provided for exams.

Pa sgiliau bydda i'n eu hymarfer a'u datblygu?

• Sgiliau deallusol - fel meddwl yn feirniadol, rhesymu, cymhathu a chrynhoi gwybodaeth a syniadau cymhleth, dadansoddi a gwerthuso tystiolaeth, beirniadu dehongliadau neu ddadleuon, ymdopi â data ansicr neu anghyflawn, llunio dadleuon yn seiliedig ar dystiolaeth, a'u cyflwyno'n effeithiol yn ysgrifenedig ac mewn dadl;
• sgiliau cyflogadwyedd - fel cyfathrebu effeithiol trwy adroddiadau ysgrifenedig a chyflwyniadau llafar, cyfrannu at drafodaethau grŵp, gweithio'n annibynnol ac mewn timau, defnyddio adnoddau TG yn effeithiol, a rheoli amser;
• Sgiliau menter - fel creadigrwydd (sy’n cael eu hymarfer yn benodol yn y prosiect Astudio Annibynnol), datrys problemau, mentergarwch a meddwl yn annibynnol;
• Sgiliau ymchwil - (a ddatblygwyd yn arbennig yn yr Astudiaeth Annibynnol a'r Traethawd Hir): diffinio prosiect, llunio cwestiynau ymchwil, lleoli gwybodaeth berthnasol, a chyflwyno'r canlyniadau mewn cyflwyniad llafar ac mewn adroddiad ysgrifenedig estynedig;
• sgiliau penodol i’r ddisgyblaeth - dadansoddi problemau hanesyddol, lleoli a defnyddio tystiolaeth briodol ac adnoddau llyfryddol, trin deunydd llenyddol ac archaeolegol, dadansoddi delweddau, darllen arysgrifau, papyri a darnau arian, a deall y confensiynau ysgolheigaidd a ddefnyddir mewn cysylltiad â'r mathau hyn o dystiolaeth;
• Sgiliau archaeolegol ymarferol - fel sgiliau gwaith maes, darlunio, ffotograffiaeth, arolygu, geoffiseg, GIS, dyddio, dadansoddiad gwyddonol o arteffactau, esgyrn, priddoedd ac olion planhigion, ymarfer amgueddfa ac allgymorth cyhoeddus.