Archaeoleg (BA)

Mae'r Ysgol Hanes, Archaeoleg a Chrefydd yn eich galluogi chi i ddatblygu mewn amgylchedd dysgu o ansawdd uchel, a gefnogir gan ddull o ennill gwybodaeth a sgiliau lle mae'r ffocws ar y myfyriwr.

Mae dulliau addysgu yn cynnwys darlithoedd, seminarau, sesiynau ymarferol, gweithdai, dosbarthiadau rhyngweithiol, teithiau maes, a thiwtorialau un-i-un. Byddwch hefyd yn ymgymryd ag astudiaeth a gwaith ymchwil annibynnol, dan arweiniad tiwtoriaid.

Mae darlithoedd yn darparu trosolwg o gysyniadau a fframweithiau allweddol pwnc, gan eich paratoi chi ar gyfer ymgymryd â gwaith ymchwil annibynnol ar gyfer y seminarau a datblygu eich syniadau eich hunan. Mae seminarau’n rhoi cyfle i chi ymchwilio i’r syniadau a gafodd eu hamlinellu yn y ddarlith, mewn grwpiau bach.

Fel arfer, mae seminarau’n cynnwys tua 15 o fyfyrwyr ynghyd ag arweinydd y seminar (sef aelod o’r tîm addysgu). Gall ffurf y seminarau amrywio, gan gynnwys trafodaeth grŵp sy’n cynnwys pawb, gwaith mewn grwpiau bach a chyflwyniadau sy’n cael eu harwain gan y myfyrwyr. Maen nhw’n cynnig cyfle buddiol i ymgymryd yn feirniadol â’r prif syniadau a deunydd darllen sy’n gysylltiedig â phwnc, ac i ymchwilio i feysydd o ddiddordeb arbennig gydag arbenigwr yn y maes.
 
Hyrwyddir sgiliau archaeolegol trwy ystod o sesiynau ymarferol a chymryd rhan mewn prosiectau gwaith maes yn uniongyrchol, gan gynnwys cloddio, arolygon, rhaglenni ôl-gloddio a phrosiectau curadurol mewn amgueddfeydd.

Sut y caf fy nghefnogi?

Mae pob modiwl yn y rhaglen yn defnyddio Amgylchedd Dysgu Rhithwir Prifysgol Caerdydd yn helaeth. Yma bydd myfyrwyr yn dod o hyd i ddeunyddiau cwrs a dolenni i ddeunyddiau cysylltiedig. Byddwch yn cael eich goruchwylio wrth ymgymryd â'ch project ymchwil annibynnol a'ch traethawd hir dewisol. Bydd goruchwyliaeth yn cynnwys trefnu cyfarfodydd rheolaidd i drafod cynnydd, rhoi cyngor ac arweiniad; a darparu adborth ysgrifenedig ar gynnwys traethawd hir drafft.

Adborth
Byddwch yn cael adborth ysgrifenedig ar bob asesiad, yn ogystal ag adborth llafar ar gyflwyniadau llafar/poster a asesir, a bydd hyn ar gael cyn pen pedair wythnos i gyflwyno’r gwaith.

Tiwtor Personol

Byddwch yn cael Tiwtor Personol fydd yn gallu eich cynghori ar faterion academaidd a materion bugeiliol mewn modd cyfrinachol ac anffurfiol. Mae Tiwtoriaid Personol yn cwrdd â chi yn rheolaidd i drafod cynnydd a rhoi cyngor ac arweiniad, ac maent ar gael i ymgynghori â nhw ar adegau eraill yn ôl yr angen. Mae cyfleoedd i chi fyfyrio ar eich galluoedd a'ch perfformiad ar gael trwy raglen strwythuredig o Gynllunio Datblygiad Personol a thrwy gyfarfodydd wedi'u trefnu gyda Thiwtoriaid Personol. Rydyn ni’n cynnig amser un-i-un yn ystod oriau swyddfa penodol yn ystod wythnosau addysgu, ac mae croeso i chi gysylltu dros ebost. Mae ein tîm Gwasanaethau Proffesiynol hefyd ar gael i gynnig cyngor a chymorth.

Sut caf fy asesu?

Mae pob modiwl wedi'i ddylunio er mwyn darparu profiad academaidd o ansawdd uchel. Mae'r math o asesiad yn amrywio o fodiwl i fodiwl, ond yn cynnwys traethodau, arholiadau, profion dosbarth, cyflwyniadau, asesiadau chwarae rôl a phortffolios.

Ym mhob achos, mae ein hasesiadau wedi'u cynllunio i'ch cefnogi i ddatblygu eich syniadau, eich sgiliau a'ch cymwyseddau. Bydd y sgiliau sydd wedi’u meithrin a’u hasesu yn ystod y rhaglen yn eich paratoi ar gyfer amryw yrfaoedd. Mae adborth unigol a grŵp ar asesiadau a mathau eraill o ddysgu yn rhoi cyfle i chi fyfyrio ar eich lefel cyrhaeddiad gyfredol neu ddiweddar. Cyfeirir asesiad o'r modiwlau thematig tuag at y gallu i gwestiynau a chyd-destunoli tystiolaeth yn ysgrifenedig. Mae dulliau gweithredu'n amrywiol, er mwyn sicrhau llwybrau a phrofiadau penodol, ac maent yn cynnwys traethodau, erthyglau, arholiadau llyfrau agored a dadansoddiad manwl o dystiolaeth yn annibynnol ac mewn grwpiau. Mae gan y modiwlau sgiliau i gyd asesiadau dilys sy'n efelychu gweithgareddau yn y byd go iawn yn y meysydd perthnasol. Uchafbwynt y rhaglen yw'r prosiect blwyddyn olaf, sy'n rhoi cyfle i wneud cyfraniad gwirioneddol wreiddiol i wybodaeth archaeolegol.

Pa sgiliau bydda i'n eu hymarfer a'u datblygu?

Mae Deilliannau Dysgu’r rhaglen hon yn disgrifio'r hyn y byddwch chi’n gallu ei wneud o ganlyniad i astudio ym Mhrifysgol Caerdydd. Byddan nhw’n eich helpu i ddeall yr hyn mae disgwyl ichi ei wneud. 

Mae deilliannau dysgu’r rhaglen hon isod:

Gwybod a deall:

Erbyn diwedd y rhaglen, byddwch chi’n gallu:

GD 1: Gwerthuso'n feirniadol ddatblygiad archaaeoleg (gan gynnwys themâu a dulliau cyfredol), mewn perthynas ag ystod eang o gyd-destunau, cyfnodau amser a thraddodiadau deallusol.

GD 2: Dylunio a gweithredu project ymchwil archaeolegol gwreiddiol, beirniadol wedi'i ymgorffori mewn fframwaith damcaniaethol priodol.

GD 3: Cloriannu rôl archaeoleg yn y sector treftadaeth ehangach.

GD 4: Asesu'r datblygiad diwylliannol, amgylcheddol a chymdeithasol yn y gorffennol yn feirniadol, a'r ffyrdd y gall archaeoleg gyfrannu at ddealltwriaeth y prosesau hynny heddiw.

GD 5: Gwerthuso’n feirniadol y fframweithiau damcaniaethol y mae ymchwil archeolegol wedi'i gwreiddio ynddynt.

GD 6: Defnyddio dulliau a damcaniaethau archeolegol i archwilio amryw gyfnodau ac ardaloedd.

GD 7: Cwestiynu'n feirniadol rôl treftadaeth yn y gymdeithas fodern. 

Sgiliau Deallusol:

I 1: Casglu, disgrifio a chyflwyno gwybodaeth a thystiolaeth archaeolegol gymhleth nad oes modd ei darogan.

I 2: Asesu a gwerthuso ysgolheictod archaeolegol a threftadaeth yn feirniadol a chysylltu’r rhain â gwaith ymchwil o ddisgyblaethau eraill y celfyddydau a'r dyniaethau.

I 3: Dadansoddi, trafod a dehongli tystiolaeth gymhleth (gan gynnwys pethau, safleoedd, adeiladau a thirweddau).

I 4: Llunio a chynnal dadleuon dibynadwy a dilys sy'n seiliedig ar dystiolaeth, wedi'u lleoli o fewn fframweithiau cysyniadol perthnasol.

I 5: Dod o hyd i ffynonellau cynradd ac eilaidd priodol a'u dadansoddi'n feirniadol i ateb cwestiynau a datrys problemau.

I 6: Defnyddio gwybodaeth, ynghyd â sgiliau a dulliau priodol, i nodi a chloriannu newid hanesyddol yn y ffordd o drin a thrafod cyfnodau neu ardaloedd.

Sgiliau Ymarferol Proffesiynol:

SYP 1: Helpu i adnabod, archwilio a chofnodi safleoedd archaeolegol.

SYP 2: Asesu dibynadwyedd, dilysrwydd ac arwyddocâd tystiolaeth archaeolegol.

SYP 3: Paratoi allbynnau proffesiynol o ansawdd ar gyfer amrywiaeth o gynulleidfaoedd yn y sector treftadaeth sy'n ymwneud â chanfyddiadau ymchwil archaeolegol.

SYP 4: Defnyddio sgiliau archaeolegol mewn sefyllfa broffesiynol.

SYP 5: Cysylltu’n feirniadol yr hyn rydych chi’n ei wybod ac yn ei ddeall am archaeoleg â disgyblaethau eraill yn y dyniaethau.

Sgiliau Trosglwyddadwy/Allweddol:

ST/A 1: Cyfleu gwybodaeth dreftadaeth gymhleth i amrywiaeth o gynulleidfaoedd drwy ystod o gyfryngau.

ST/A 2: Cydymffurfio â deddfwriaeth iechyd a diogelwch a safonau proffesiynol mewn ystod o leoliadau archaeolegol a threftadaeth.

ST/A 3: Casglu, asesu'n feirniadol a chyfosod ystod o adnoddau ymchwil a thystiolaeth.

ST/A 4: Asesu a sicrhau uniondeb ymchwil yn feirniadol a chyflawni ymchwil yn foesegol.

ST/A 5: Cymhwyso sgiliau TG, rhifedd a chyflwyno ymarferol mewn sefyllfaoedd cymhleth.

ST/A 6: Asesu'n gynhwysfawr oblygiadau moesegol ymchwil.

ST/A 7: Gweithio ar y cyd tuag at nod diffiniedig.

ST/A 8: Gwrando, deall a myfyrio wrth gyflwyno gwybodaeth newydd.

ST/A 9: Dehongli tystiolaeth drwy ei wreiddio mewn fframwaith damcaniaethol priodol

ST/A 10: Lleoli ac archwilio gwybodaeth benodol am ddisgyblaeth mewn cyd-destun cymdeithasol, amgylcheddol ac economaidd byd-eang.

ST/A 11: Cyfleu gwybodaeth a dadleuon cymhleth yn effeithiol, naill ai'n unigol neu fel rhan o dîm.