Datblygiad trefol cynaliadwy

Mae academyddion o brifysgolion Indonesia a Florida wedi ymweld â'r Brifysgol i archwilio arfer gorau ym maes datblygiad trefol cynaliadwy.

Wedi ei gynnal gan yr Ysgol Daearyddiaeth a Chynllunio ac Ysgol Bensaernïaeth Cymru, mae'r ymweliad yn rhan o brosiect urddasol rhyngwladol dwy flynedd sy'n ceisio archwilio sut y gellir meithrin datblygiad trefol trwy ddefnyddio seilwaith gwyrdd i helpu i reoli dŵr.

Mae'r gwaith a ariennir gan grant a ddyfernir i gonsortiwm Prifysgol, yn cynnwys Prifysgol Caerdydd, Prifysgol Florida a Phrifysgol Indonesia fel rhan o Gynllun Arloesedd Byd-eang — ymrwymiad a rennir gan lywodraethau'r DU a'r Unol Daleithiau i gryfhau cydweithredu ymchwil rhwng prifysgolion yn y DU, yr UDA ac economïau sy'n datblygu.

Gan ddefnyddio astudiaethau achos o Brydain, America ac Indonesia, mae'r ymchwilwyr yn cymharu dulliau technegol, fframweithiau cyfreithiol ac agweddau diwylliannol tuag at ddefnyddio swyddogaeth natur yn rheoli trefol.

Un o brosiectau yng ngweithdy Caerdydd yw Greener Grangetown, cynllun arloesol sy'n cael ei hyrwyddo gan Gyngor Caerdydd, Dŵr Cymru a Chyfoeth Naturiol Cymru. Ei nod yw rheoli dŵr glaw yn well i wneud Grangetown yn lle mwy gwyrdd, a lle iachach i fyw, tra bod yn lleihau costau ar gyfer trin dŵr.

Mae'r gweithdy wedi ystyried cynigion ar gyfer rheoli perygl llifogydd yng Ngerddi Waterloo Caerdydd a sut mae'r rhain wedi ymateb i dirwedd unigryw rhan honno'r ddinas. Hefyd, darparodd cydweithwyr o UDA gipolwg ar eu gwaith gyda datblygwyr yn Florida i leihau ôl troed ecolegol datblygiadau preswyl newydd.

Mae gwaith arall yn cynnwys defnyddio campysau fel labordai dysgu i ddatblygu adnoddau a dulliau gweithredu i wella'r defnydd o adnoddau. Mae hyn yn cynnwys delweddu ledled y campws o ddata monitro defnydd ynni a dŵr (Prifysgol Florida a Phrifysgol Caerdydd) a allai fod yn gam tuag at offeryn Rheoli Gwybodaeth ar waith, ac astudiaethau o sut i wella ansawdd dŵr drwy ymyriadau ar ystâd fawr gampws Prifysgol Indonesia.

Dywedodd Andrea Frank, o Ysgol Daearyddiaeth a Chynllunio, a Chyd-Prif Ymchwilydd ar y prosiect:  "Ynghyd â'n cydweithwyr o Indonesia a Florida rydym yn ymchwilio sut gall gwneud ardaloedd trefol yn fwy gwyrdd drawsnewid rheoli dŵr a llifogydd, cynyddu cynaliadwyedd a lleihau ôl troed ecolegol adeiladau a dinasoedd.

"Gyda'n gilydd, rydym yn edrych ar sut y gallwn weithio gyda natur a datblygu dulliau sy'n sensitif i ddiwylliant lleol, gwybodaeth ac arbenigedd i hwyluso trafodaethau polisi ystyrlon ynghylch lleihau'r defnydd o adnoddau."

Yn ogystal â rhannu arferion gorau a llunio polisi, nod y prosiect yw i sefydlu cysylltiadau rhyngwladol, cyfleoedd ar gyfer cydweithrediad ymchwil a theithiau maes ac ymweliadau i fyfyrwyr a chyfrannu at adeiladu cynhwysedd.