Ewch i’r prif gynnwys

Llinell amser

1880s

  1. 1883 Sefydlwyd y Brifysgol

    Mae Prifysgol Caerdydd yn cael ei sefydlu ar 24 Hydref 1883 fel Coleg Prifysgol De Cymru a Sir Fynwy. Arweiniodd hyn at ŵyl gyhoeddus, gorymdaith drwy’r ddinas a chanu clychau’r eglwys drwy’r dydd.

  2. 1884 Enwi’r Arglwydd Aberdâr yn Llywydd cyntaf

    Mae cerflun o’r Arglwydd Aberdâr yn sefyll yng Ngerddi Alexandra yn y ddinas i nodi ei gyfraniad at addysg.

  3. 1885 Y neuadd breswyl gyntaf i fenywod

    Mae hostel gyntaf y Brifysgol i fenywod, sef Neuadd Aberdâr, yn cael ei hagor. Hon yw’r cyntaf yng Nghymru a’r ail yn unig ym Mhrydain ar ôl Coleg Prifysgol Llundain. Mae’n dal i fod yn neuadd i fenywod yn unig heddiw.

  4. 1894 Yr Ysgol Meddygaeth yn agor

    Roedd wedi’i lleoli ar lawr uchaf adeilad y Coleg, Heol Casnewydd.

  5. 1896 Y radd gyntaf yn cael ei dyfarnu

1900s

  1. 1904 Mae Caerdydd yn penodi’r athro benywaidd cyntaf yn y Deyrnas Unedig

    Millicent McKenzie yw’r athro benywaidd cyntaf yn y Deyrnas Unedig.

1910s

  1. 1916 Y radd feddygol gyntaf yn cael ei dyfarnu

    Tudor Thomas

    Mae Tudor Thomas yn cael y radd MBBCh gyntaf (Baglor Meddygaeth a Llawdriniaeth). Fe arloesodd waith ar impio cornbilen, gan adfer golwg dyn a fu bron yn ddall am 27 mlynedd.

1930s

  1. 1933 Mae’r Brifysgol yn dathlu ei Jiwbilî Aur

    Mae’r Arglwydd a’r Arglwyddes Bute yn agor eu tiroedd yng Nghastell Caerdydd ar gyfer parti gardd i ddathlu Jiwbilî Aur y Brifysgol. Dilynir hynny gan seremoni gradd er anrhydedd gerbron cynulleidfa o 2,500 o bobl, a derbyniad nos.

1950s

  1. 1955 Mae Neuadd y Brifysgol, Penylan, yn agor gyda 58 o ystafelloedd preswyl i fyfyrwyr gwrywaidd

    Erbyn heddiw, mae adeiladau Neuadd y Brifysgol yn darparu llety ar gyfer dros 600 o fyfyrwyr.

1960s

  1. 1966 Yr Ysgol Deintyddiaeth a’r Ysbyty yn agor

    Mae Ei Uchelder Brenhinol Dug Caeredin yn agor yr Ysgol Deintyddiaeth a’r Ysbyty yn swyddogol.

1970s

  1. 1971 Mae’r Frenhines yn agor y Ganolfan Addysgu Meddygol yn swyddogol

    Mae Ei Mawrhydi y Frenhines yn agor y Ganolfan Addysgu Meddygol gwerth £20 miliwn yn swyddogol. Mae’r Ganolfan yn cynnwys Ysbyty Athrofaol Cymru sydd ag 800 o welyau ac Ysgol Meddygaeth Genedlaethol Cymru.

  2. 1974 Undeb y Myfyrwyr yn agor

    Erbyn heddiw, mae ein Hundeb Myfyrwyr ni ymhlith y goreuon a’r mwyaf o ran maint a gweithgarwch ym Mhrydain. Mae ganddo leoliad ar gyfer cyngherddau sydd â lle i 1,600 o bobl, clwb nos a thafarn.

1980s

  1. 1985 Rhaglen sgrinio canser y fron yn cael ei chynnig gan Weithgor y Brifysgol

    Mae’r Athro Patrick Forrest yn cadeirio Gweithgor i ymchwilio i ymarferoldeb sgrinio ar gyfer canser y fron. Mae’r Grŵp yn cynnig y dylai sgrinio, gan ddefnyddio mamograffeg, gael ei gynnig i bob menyw rhwng 50 a 64 oed bob 3 blynedd fel rhan o’r GIG. Adwaenir y rhaglen sgrinio heddiw fel Bron Brawf Cymru.

1990s

  1. 1990 Papur newydd y myfyrwyr yn ennill gwobr Papur Newydd y Flwyddyn y Guardian

    Mae papur newydd y myfyrwyr, gair rhydd, yn ennill gwobr Papur Newydd y Myfyrwyr y Flwyddyn y Guardian. Hwn oedd y penderfyniad unfrydol cyntaf yn y 12 mlynedd o gynnal y wobr.

  2. 1990 Medal Aur yn y Gemau Olympaidd Roboteg Rhyngwladol

    Mae’r Ysgol Peirianneg Drydanol, Electronig a Systemau yn ennill medal aur yn y Gemau Olympaidd Roboteg Rhyngwladol cyntaf ar gyfer dylunio ac adeiladu’r robot cyflymaf yn y byd ar ddwy goes.

  3. 1998 Y Coleg Meddygaeth yn ennill Gwobr Pen-blwydd y Frenhines

    Mae’r Athro Tony Campbell o’r Coleg Meddygaeth yn ennill y wobr am ddefnyddio cemoleuni mewn lleoliadau clinigol.

  4. 1999 Caerdydd yn ymuno â Grŵp Russell

    Caerdydd yw’r brifysgol gyntaf yng Nghymru i ddod yn aelod o Grŵp Russell o brifysgolion sy’n ddwys o ran ymchwil, gan weithio gyda phrifysgolion blaenllaw eraill ar draws y Deyrnas Unedig i helpu i ddatblygu’r sector addysg uwch.

2000s

  1. 2000 Y Ganolfan Peirianneg Gweithgynhyrchu yn ennill Gwobr Pen-blwydd y Frenhines

    Mae’r Ganolfan Peirianneg Gweithgynhyrchu yn ennill Gwobr Pen-blwydd y Frenhines yn y flwyddyn 2000 i gydnabod ei chyfraniad at yr economi.

  2. 2002 Parc Genynnau Cymru yn cael ei sefydlu i gynorthwyo ymchwilwyr geneteg yng Nghymru a thu hwnt

  3. 2004 Coleg Meddygaeth Prifysgol Cymru yn uno â Phrifysgol Caerdydd

    Coleg Meddygaeth Prifysgol Cymru yn uno â Phrifysgol Caerdydd Mae Coleg Meddygaeth Prifysgol Cymru a Phrifysgol Caerdydd yn uno, gan adeiladu ar y bartneriaeth hir rhwng y ddau sefydliad a sicrhau buddsoddiad o £60 miliwn.

  4. 2005 Prifysgol Caerdydd yn gadael Prifysgol Cymru

    Mae’r teitl ‘Prifysgol Caerdydd’ a Siarter Atodol newydd yn cael eu rhoi’n ffurfiol i’r Brifysgol gan y Cyfrin Gyngor ar ran Ei Mawrhydi y Frenhines, sy’n golygu bod Caerdydd yn dod yn brifysgol yn ei rhinwedd ei hun yn swyddogol ac, o ganlyniad, yn dod yn annibynnol ar Brifysgol Cymru.

  5. 2007 Y Sefydliad Geneteg Feddygol yn ennill Gwobr Pen-blwydd y Frenhines

    Mae’r Sefydliad Geneteg Feddygol yn ennill Gwobr Pen-blwydd y Frenhines yn 2007 am waith sy’n nodi achosion genetig clefydau a datblygu profion a thriniaethau diagnostig newydd.

  6. 2007 Caerdydd yn cael ei graddio ymhlith y 100 prifysgol orau yn y byd

    Mae Caerdydd yn cael ei chynnwys ymhlith y 100 prifysgol orau yn y byd am y tro cyntaf yn Rhestr Prifysgolion y Byd papur y Times Higher Education.

  7. 2007 Syr Martin Evans yn ennill Gwobr Nobel

    Mae’r Athro Syr Martin Evans FRS yn ennill y Wobr Nobel am Feddygaeth am ei gyfres o ddarganfyddiadau arloesol ynglŷn â bôn-gelloedd embryonig ac ailgyfuno DNA mewn mamaliaid. Syr Martin Evans oedd y gwyddonydd cyntaf i arwahanu bôn-gelloedd embryonig ac ef yw ein hail Enillydd Gwobr Nobel.

  8. 2008 Pen-blwydd Prifysgol Caerdydd yn 125 oed

    Mae digwyddiadau arbennig yn cael eu cynnal i ddathlu pen-blwydd y Brifysgol yn 125 oed, gan gynnwys cyngerdd gala yng Nghanolfan Mileniwm Cymru.

  9. 2009 Y Grŵp Ymchwil Trais a Chymdeithas yn ennill Gwobr Pen-blwydd y Frenhines

    Mae’r Grŵp Ymchwil Trais a Chymdeithas yn ennill Gwobr Pen-blwydd y Frenhines yn 2009 am ysgogi camau ymarferol i leihau anafiadau yn sgil ymosodiadau treisgar ar lefel leol, genedlaethol a rhyngwladol.

  10. 2009 Astudiaeth gan Brifysgol Caerdydd yn cael ei chydnabod yn un o’r 10 datblygiad meddygol gorau yn 2009 gan TIME Magazine

    Mae astudiaeth allweddol gan y Brifysgol a helpodd i ddatgelu dau enyn newydd sy’n gysylltiedig â chlefyd Alzheimer yn cael ei chydnabod yn un o’r 10 datblygiad meddygol gorau yn 2009 gan TIME Magazine.

Y presennol